Το παρόν κείμενο είναι οι σημειώσεις από την ενημερωτική συζήτηση που κάναμε online στο Yoga Healing center στις 19/12/2020
 
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ:
• Εισαγωγή
• Τα οφέλη του τρεξίματος
• Κίνητρα για τρέξιμο
• Αντενδείξεις
• Ο κατάλληλος εξοπλισμός
• Η σταδιακή προετοιμασία
• Πόσο συχνά και πόσα χλμ. να τρέχω
• Τεχνικές προπόνησης
• Τεχνική τρεξίματος
• Διατροφή (πριν-κατά-μετά)
• Ενυδάτωση (πριν-κατά-μετά)
• Αναπνοή και τρέξιμο
• Τα παιχνίδια του νου (πριν-κατά-μετά)
• Αποθεραπεία
• Ακούμε το σώμα μας
• Τι να προσέχουμε στο δρόμο
• Το YHC Running Team
• Επίλογος
 
• Εισαγωγή
            Η δρομική μου εμπειρία είναι ελάχιστη, αλλά σε αυτό το μικρό διάστημα, έχω προλάβει να κάνω αρκετά λάθη! Πάντα κάνουμε λάθη, όμως, από αυτά μαθαίνουμε και γινόμαστε καλύτεροι. Καλό είναι, αυτά τα λάθη να είναι όσο πιο ανώδυνα γίνεται.
Το τρέξιμο θα πρέπει να είναι μια ευχάριστη διαδικασία, μια ωφέλιμη δραστηριότητα, την οποία θα θέλουμε να επαναλάβουμε ξανά και ξανά. Έτσι, όσο λιγότερα λάθη κάνουμε στο τρέξιμο (όπως και σε κάθε άλλη δραστηριότητα) τόσο πιο πολύ θα ωφεληθούμε και θα απολαύσουμε.
 
• Τα οφέλη του τρεξίματος
            Πολλές φορές, για να αρχίσουμε μια δραστηριότητα, βοηθάει το να γνωρίζουμε τα οφέλη που αυτή μπορεί να μας προσφέρει. Είναι λογικό να θέλουμε έναν ή περισσότερους λόγους για να κάνουμε κάτι, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για μια δραστηριότητα που ποτέ δεν έχουμε κάνει, που φοβόμαστε να κάνουμε ή που βαριόμαστε να κάνουμε. Έτσι, μερικά από τα οφέλη του τρεξίματος είναι τα ακόλουθα:

• Βελτιώνει την καρδιαναπνευστική λειτουργία.
• Βελτιώνει τη διάθεση.
• Δυναμώνει τις αρθρώσεις και τους μύες γύρω από αυτές.
• Καίγονται θερμίδες.
• Γυμνάζονται τα πόδια και οι μύες του κορμού.
• Αποτελεί ιδανική γενική προπόνηση.
• Είναι μορφή διαλογισμού.
• Καθαρίζει τις σκέψεις και μειώνει το άγχος και το στρες.
• Βοηθάει στο αδυνάτισμα ρυθμίζοντας τον μεταβολισμό.
• Βοηθάει στη βελτίωση του μυϊκού και οστικού ιστού.
• Αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας.
• Μειώνει τον κίνδυνο χρόνιων νόσων.
• Διατηρεί το δέρμα υγιές.
• Βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία και τη μνήμη.
• Βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου και βοηθάει στη χαλάρωση.
• Μειώνει τον χρόνιο πόνο.
• Το τρέξιμο ενισχύει τις μαθησιακές ικανότητες.
• Δεν αφήνει το μυαλό να «γεράσει» γρήγορα.
• Βοηθάει στη μείωση της λιγούρας για ανθυγιεινά φαγητά και ουσίες.
• Αυξάνει τη δημιουργικότητα.
• Αυξάνει τη σεξουαλικότητα.
• Ανακουφίζει τα συμπτώματα εμμηνόπαυσης.
• Μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο.
• Αυξάνει το προσδόκιμο ζωής σου.
• Βελτιώνει την ισορροπία.
• Καταπολεμά το κοινό κρυολόγημα.
• Μειώνει και προλαμβάνει την κατάθλιψη.
• Διατηρεί τα μάτια υγιή.
• Βοηθάει στη βελτίωση της ακοής.
• Αυξάνει την αυτοπεποίθηση.

Θες κι άλλα;! Το τρέξιμο, σε συνδυασμό με έναν γενικότερα υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής, μπορεί να συμβάλλει στην επίτευξη υψηλότερων επιπέδων ευτυχίας και ποιότητας ζωής!
 
• Κίνητρα για τρέξιμο
            Μέσα από όλα τα παραπάνω, κάποιος που αγαπά και θέλει να φροντίσει τον εαυτό του, είναι εύκολο να βρει κίνητρα για να ξεκινήσει το τρέξιμο και να το κάνει συνήθεια της καθημερινότητάς του. Επιπρόσθετα:

• Είναι ένα μέσο κοινωνικοποίησης. Μπορούμε να τρέξουμε με τους φίλους ή την οικογένειά μας περνώντας ποιοτικό χρόνο μαζί τους κάνοντας μια ωφέλιμη δραστηριότητα.
• Είναι ένας τρόπος για να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. Μέσα από το τρέξιμο μπορούμε να γνωρίσουμε τα όριά μας, να μάθουμε να ακούμε και να σεβόμαστε το σώμα μας, να ανακαλύψουμε τα «παιχνίδια» του νου μας κ.ά.
• Το να ξεπερνάς τον εαυτό σου καθώς και η συμμετοχή σε μικρούς ή και μεγαλύτερους αγώνες είναι ένα κίνητρο για να θέλουμε να τρέξουμε. Μέσα από τους αγώνες (και μέσα από τους προσωπικούς αγώνες) τονώνεται η αυτοπεποίθηση μας και η πίστη στον εαυτό μας. Μαθαίνουμε να βάζουμε στόχους και να ισχυροποιούμε τη θέλησή μας, για να τους πετύχουμε. Καλλιεργούμε την πειθαρχεία μας και γινόμαστε δυνατότεροι απέναντι στις προκλήσεις της ζωής.

Ξεπερνάμε τον χθεσινό μας εαυτό!
 
• Αντενδείξεις
Όπως με όλα τα πράγματα, έτσι και το τρέξιμο, δεν είναι για όλους. Θα πρέπει να δοθεί προσοχή στις ιδιαιτερότητες του καθενός και αν χρειάζεται και γίνεται, να γίνουν οι ανάλογες προσαρμογές. Το τρέξιμο απαιτεί κάποιο αρχικό επίπεδο φυσικής κατάστασης και η ενασχόλησή μας με αυτό, θα πρέπει να γίνεται σταδιακά. Επίσης, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τον έως τώρα τρόπο ζωής μας και τις έως τώρα δραστηριότητές μας. Μεγάλη σημασία θα πρέπει να δοθεί στην κατάσταση της υγείας μας, πριν ξεκινήσουμε το τρέξιμο. Το τρέξιμο αντενδείκνυται:

• Στην παχυσαρκία
• Στις καρδιοπάθειες και σε σοβαρές αναπνευστικές παθήσεις
• Σε αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη
• Στην οστεοπόρωση
• Σε ορθοπεδικά προβλήματα σε πέλματα, γόνατα, ισχία ή στη μέση
• Στις τενοντίτιδες και στους τραυματισμούς
• Στην εγκυμοσύνη
• Σε ασθένεια με πυρετό
• Μετά από χειρουργείο

Όπως σε όλες τις αθλητικές δραστηριότητες, θα πρέπει να έχουμε επισκεφτεί τον γιατρό μας και να έχουμε κάνει όλες τις απαραίτητες εξετάσεις (πράγμα που πρέπει να κάνουμε έτσι κι αλλιώς). Τέτοιες εξετάσεις είναι ο γενικός αιματολογικός έλεγχος, το triplex καρδιάς και αν είμαστε πάνω από 40 ετών, ένα τεστ κοπώσεως.
 
• Ο κατάλληλος εξοπλισμός
Το τρέξιμο είναι από τις δραστηριότητες που απαιτούν ελάχιστο εξοπλισμό και με σχετικά χαμηλό κόστος (τουλάχιστον στην αρχή). Αυτός είναι ένας λόγος που το κάνει τόσο προσιτό σε ολοένα και περισσότερους ανθρώπους. Ο σωστός εξοπλισμός θα κάνει το «ταξίδι» μας στον κόσμο τους τρεξίματος πιο ασφαλές, πιο άνετο, πιο ευχάριστο και πιο αποτελεσματικό. Ακολουθούν μερικές προτάσεις για το τι μπορεί να χρειαστούμε για να τρέξουμε καθώς και μερικές συμβουλές για εξοικονόμηση χρημάτων και την αποφυγή άσκοπων και περιττών εξόδων.

1. Το παπούτσι: Τα παπούτσια με τα οποία θα τρέχουμε είναι το πιο σημαντικό πράγμα στο οποίο θα πρέπει να επενδύσουμε χρήματα και να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην ορθή επιλογή του. Οι δρομείς έχουν μια ιδιαίτερη σχέση με τα δρομικά παπούτσια τους. Θα πρέπει να είναι τόσο όμορφα, άνετα και ποιοτικά που να είναι «ερωτεύσιμα». Θα πρέπει να ανυπομονούμε να τα φορέσουμε. Πολλοί από τους τραυματισμούς που προκαλούνται στο τρέξιμο οφείλονται στο λάθος παπούτσι. Έτσι:
   • Αγοράζουμε από ένα εξειδικευμένο κατάστημα δρομικού εξοπλισμού.
   • Δεν αγοράζουμε  παπούτσια αν δεν τα έχουμε φορέσει (π.χ. από το internet).
   • Σε καταστήματα stock γνωστών εταιριών αθλητικών μπορούμε να βρούμε οικονομικές και ποιοτικές επιλογές.
   • Καλό θα είναι, πριν από την αγορά, να έχουμε κάνει ένα πελματογράφημα και τα παπούτσια που θα πάρουμε, να μπορούν να δεχτούν διορθωτικούς πάτους, εάν χρειάζεται.
   • Συνήθως αγοράζουμε 2 με 2 ½ νούμερα μεγαλύτερο απ’ ότι  φοράμε κανονικά. Για να τεστάρουμε εάν είναι το σωστό νούμερο, θα πρέπει να κάνουμε δύο πράγματα κατά την αγορά τους:
     1. Φοράμε το παπούτσι και χωρίς να το δέσουμε κάνουμε μερικά βήματα. Σταματάμε και αφήνοντας το πόδι μας όπου έχει «κάτσει» μέσα στο παπούτσι, βάζουμε το δάχτυλό μας μέσα στο παπούτσι πίσω από την φτέρνα. Θα πρέπει να μπαίνει άνετα. Επίσης, το μεγάλο δάχτυλό μας θα πρέπει να έχει μισό αντίχειρα απόσταση από την άκρη του παπουτσιού.
     2. Βγάζουμε τον αποσπώμενο πάτο του παπουτσιού και τον τοποθετούμε κάτω από το γυμνό πέλμα μας σε πλήρη ραχιαία κάμψη (flex). Ο πάτος θα πρέπει να καλύπτει όλη την επιφάνεια του πέλματος, από την άκρη της φτέρνας έως την άκρη του μεγάλου δαχτύλου.
2. Δρομικές κάλτσες: Η σωστή κάλτσα για το τρέξιμο είναι πολύ σημαντική. Οι ψηλές κάλτσες που καλύπτουν τις γάμπες, ειδικά αν είναι συμπιεστικές, βοηθούν στη μείωση των ταλαντώσεων των μυών και στην σωστή κυκλοφορία του αίματος στα πόδια.
3. Δρομικά ρούχα: Κάποιοι στο τρέξιμο φοράνε ότι βρουν και πάνε ενώ άλλοι είναι μοντελάκια και προσεγμένοι από κάτω μέχρι πάνω. Και τα δύο στυλ είναι σεβαστά. Ωστόσο, κάποια πράγματα μπορεί να μας διευκολύνουν:
   • Καλό είναι να φοράμε dry-fit ρούχα τα οποία στεγνώνουν εύκολα από τον ιδρώτα μας ακόμα και κατά το τρέξιμό μας.
   • Δεν θα πρέπει να είναι πολύ χαλαρά πάνω μας, αλλά ούτε και πολύ στενά μιας και οι τριβές που γίνονται στο τρέξιμο μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμούς.
   • Όταν πάμε για τρέξιμο θα πρέπει να ντυνόμαστε σαν να έχει 10ο μεγαλύτερη θερμοκρασία.
   • Φροντίζουμε να έχουμε μαζί μας ένα αναπνέον αντιανεμικό (και αναπνέον αντιανεμικό αδιάβροχο, αν χρειάζεται) ή ένα πιο ζεστό τζάκετ για μετά το τρέξιμο (ανάλογα την εποχή).
4. Δρομική ζώνη: Υπάρχουν ειδικές ζώνες που δένουν στη μέση όπου μπορούμε να βάζουμε το κινητό μας (που καλό θα είναι να έχουμε πάντα μαζί μας) και τα κλειδιά μας έτσι ώστε να μην τα κρατάμε στα χέρια μας και μας δυσκολεύουν. Επιπρόσθετα μπορεί να έχει και θήκη για μπουκάλι νερού. Για πολύ μεγάλες αποστάσεις, υπάρχουν και τα γιλέκα ενυδάτωσης.
5. Καπέλο και γυαλιά: Ποτέ δεν τρέχουμε κάτω από καυτό ήλιο. Η θερμοκρασία μας ανεβαίνει αρκετά όταν τρέχουμε. Φανταστείτε τι γίνεται στον οργανισμό μας όταν μας χτυπάει και ο ήλιος. Το καπέλο βοηθά και στο τρέξιμο στην βροχή.
6. Μουσική: Η μουσική είναι ένας ακόμα τρόπος για να γίνεται πιο ευχάριστο το τρέξιμο. Μπορούμε να φτιάξουμε μια «ανεβαστική» play list στο κινητό μας και να την ακούμε στο τρέξιμό μας. Βρείτε κομμάτια με ρυθμό 160BPM για normal τρέξιμο και στα 180BPM για πιο έντονο. Ο ρυθμός αυτός θα συντονίσει αυτόματα, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, το σώμα μας και το μυαλό μας και θα μας βοηθήσει να κρατήσουμε σταθερό ρυθμό στο τρέξιμό μας. Θα το αναφέρουμε και πιο κάτω, αλλά να το πούμε κι εδώ, όταν τρέχουμε στο δρόμο, για την ασφάλειά μας, καλό θα ήταν να μην ακούμε μουσική ή να ακούμε σε πολύ χαμηλή ένταση.
7. Ρολόι και κινητό τηλέφωνο: Για να καταγράφουμε την απόσταση και την επίδοσή μας, μπορούμε να κατεβάσουμε μια από τις πολλές εφαρμογές που υπάρχουν στο κινητό μας (μια από αυτές είναι το Strava που θα αναφέρουμε πιο κάτω και έχουμε το δικό μας club). Αν θέλουμε να παρακολουθούμε και τους καρδιακούς μας ρυθμούς, και άλλα, θα μπορούσαμε να έχουμε ένα αθλητικό ρολόι. Αλλά αν δεν κάνουμε συστηματικές προπονήσεις για αγώνες, δεν είναι και απαραίτητο.

 
• Η σταδιακή προετοιμασία
Τα πιο συχνά σφάλματα των αρχάριων δρομέων είναι η αποφυγή του προληπτικού ιατρικού ελέγχου, η άγνοια κινδύνου και η υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων μας. Ο οργανισμός μας βιώνει μια υπέρμετρη και αιφνίδια καταπόνηση, ένα ξαφνικό και έντονο σοκ, που μπορεί να έχει ως συνέπεια κάποιον τραυματισμό ή άλλο, πιο σοβαρό, πρόβλημα υγείας. Αν μάλιστα είμαστε μεσήλικες, αγύμναστοι, υπέρβαροι, καπνιστές και επιχειρήσουμε, όντας απροετοίμαστοι, να τα «δώσουμε όλα», τότε οι πιθανοί κίνδυνοι μεγιστοποιούνται.
Για να είμαστε ασφαλείς, θα πρέπει να ξεκινήσουμε το τρέξιμο με μια σχετική προετοιμασία. Δεν φοράμε τα παπούτσια μας και πάμε κατευθείαν για Μαραθώνιο! Ειδικά εάν έχουμε περάσει την ηλικία των 30 ετών και δεν έχουμε τρέξει ποτέ στη ζωή μας, θα πρέπει να το πάμε με το μαλακό:

1. Ξεκινάμε με 20 λεπτά περπάτημα καθημερινά, με στόχο να φτάσουμε τα 45 λεπτά με σχετικά ζωηρό ρυθμό.
2. Μετά από 2-3 βδομάδες μπορούμε να αρχίσουμε να προσθέτουμε στο περπάτημά μας μικρές χρονικές περιόδους με χαλαρό/ελαφρύ τρέξιμο (τζόκινγκ), π.χ. κάθε 5 λεπτά περπάτημα, 2 λεπτά τζόκινγκ.
3. Σταδιακά και σεβόμενοι τον εαυτό μας, μπορούμε να αυξήσουμε τη διάρκεια του τζόκινγκ, μειώνοντας αντίστοιχα το χρόνο περπατήματος, μέχρι να φτάσουμε τα 30 λεπτά συνεχόμενα τζόκινγκ ή περισσότερο.
4. Όταν η φυσική μας κατάσταση έχει φτάσει στο σημείο να μπορούμε να κάνουμε άνετα 5 χιλιόμετρα με χαλαρό τρέξιμο μπορούμε να προσθέτουμε σταδιακά πιο γρήγορο ρυθμό τρεξίματος
5. Από εδώ και πέρα, σταδιακά και με πολλή προσοχή, αυξάνουμε τα χιλιόμετρα που τρέχουμε καθώς και την ταχύτητά μας.
6. Νοητική προετοιμασία: Το πιο δύσκολο, ίσως, στάδιο της προετοιμασίας είναι νοητική προετοιμασία. Πιο συγκεκριμένα, η αποφασιστικότητα που θα επιδείξει ο νους μας στο να σηκωθούμε από τον καναπέ, να φορέσουμε τα αθλητικά μας και να ξεκινήσουμε να βάζουμε το ένα πόδι μπροστά από το άλλο... επαναλαμβανόμενα! Στο στάδιο αυτό θα έρθουμε, συνήθως, αντιμέτωποι με δυο συνθήκες: την αναβλητικότητα και το φόβο μας. Αυτοί οι "απρόσκλητοι επισκέπτες" εμφανίζονται πολλές φορές όταν βρισκόμαστε μπροστά σε κάτι καινούργιο και διαφορετικό. Εδώ το κίνητρό μας θα παίξει σημαντικό ρόλο στο να ξεπεράσουμε οποιαδήποτε αναστολή ή φόβο έχουμε και να ξεκινήσουμε. Το πρώτο βήμα είναι πάντα το πιο σημαντικό!

Για κάποιον που θέλει κάποια πιο συγκεκριμένη καθοδήγηση, υπάρχουν προγράμματα για σταδιακή προετοιμασία τρεξίματος σε διάφορα applications που μπορεί να ακολουθήσει.
 
• Πόσο συχνά και πόσα χλμ. να τρέχω;
Κάθε ημέρα δεν είναι ίδια και όταν μπαίνουμε στον κόσμο του τρεξίματος, στόχος μας δεν είναι τα μετάλλια και οι φοβερές επιδόσεις. Στόχος μας είναι να βελτιώσουμε την φυσική μας κατάσταση και να περνάμε καλά. Έχοντας αυτά στον νου μας, τρέχουμε όσο μας αρέσει και νιώθουμε καλά με το σώμα μας.
Θα υπάρχουν φορές που το σώμα μας δεν θα θέλει να τρέξει ή που θα νιώθουμε πολύ κουρασμένοι. Καλό θα ήταν να σεβαστούμε το σώμα μας και να μην το πιέσουμε. Αν πρόκειται απλά για βαρεμάρα, τότε λίγη πίεση, θα μας κάνει καλό.
Όσο πιθανό είναι να μην ξεκουνάμε από τον καναπέ μας για να πάμε για τρέξιμο, άλλο τόσο πιθανή είναι και η υπερπροπόνηση. Δεν θα πρέπει να το παρακάνουμε (πράγμα που συμβαίνει συχνά στους αρχάριους δρομείς μιας και ο ενθουσιασμός είναι μεγάλος) και θα πρέπει να δίνουμε χρόνο αποκατάστασης στο σώμα μας (ο οποίος είναι ανάλογος της έντασης και του αριθμού χιλιομέτρων της προπόνησής μας).
Ένας ασφαλής κανόνας είναι να προσθέτουμε 10% των χιλιομέτρων μας ανά 2 εβδομάδες. Δηλαδή αν τρέχω 10 χλμ., σε 2 εβδομάδες μπορώ να τρέξω 11 χλμ., μετά από 2 ακόμα εβδομάδες να τρέξω 12,1 χλμ.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει « απόλυτο ιδανικό» στην συχνότητα που τρέχουμε. Κάποιος θεωρεί ιδανικό να τρέχει κάθε μέρα από λίγο, ενώ κάποιος άλλος τις τρεις φορές την εβδομάδα. Το ζητούμενο είναι να γίνει το τρέξιμο η ρουτίνα μας (να ενταχθεί στο πρόγραμμά μας μαζί με όλες τις άλλες ασχολίες και υποχρεώσεις μας). Το τρέξιμο θα πρέπει να γίνει μια ασχολία που μας λείπει και να ανυπομονούμε να ξανά τρέξουμε - για να λάβουμε τα οφέλη του σε όλα τα επίπεδα.
 
• Τεχνικές προπόνησης
            Θα μπορούσαμε απλά να τρέχουμε. Θα μπορούσαμε, όμως, να ακολουθήσουμε και διαφορετικές τεχνικές τρεξίματος έτσι ώστε να έχουμε ταχύτερα επίπεδα βελτίωσης της φυσικής μας κατάστασης, της αντοχής μας και της ταχύτητάς μας. Μερικές τεχνικές προπόνησης είναι οι ακόλουθες:

• Run/Walk: Χρήσιμο για μεγάλες αποστάσεις. Π.χ. τρέχουμε σε normal ταχύτητα και ανά 20 λεπτά περπατάμε έντονα για 2 λεπτά.
• Διαλειμματική προπόνηση: Κατάλληλη για βελτίωση της αντοχής μας και της ταχύτητας. Π.χ. Τρέχουμε 10 φορές 400m στο 90% των δυνατοτήτων μας με ενδιάμεσα διαλλείματα των 2 λεπτών χαλαρού τρεξίματος. Αυξάνουμε σταδιακά την απόσταση.
• Long Run: Για να βελτιωθεί η αερόβια αντοχή μας. Τρέχουμε χαλαρά για όσο πάει. Συνήθως, long run, θεωρείται το τρέξιμο πάνω από 12 χλμ.
• Hill Run: Για την βελτίωσή μας στις ανηφόρες. Απλά φροντίζουμε μέσα στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά μας να έχουμε μια διαδρομή με κάμποσες ανηφόρες. Με αυτό τον τρόπο γυμνάζουμε διαφορετικούς μύες του σώματός μας και βελτιώνεται η αντοχή μας και στο τρέξιμο σε επίπεδο έδαφος.
• Steps: Για πολύ καλή ενδυνάμωση των ποδιών. Βρίσκουμε ένα μέρος που υπάρχουν πολλά σκαλιά, κατά προτίμηση, χωρίς στροφές και απλά τα ανεβαίνουμε τρέχοντας. Τα κατεβαίνουμε πάντα περπατώντας και αργά για την προστασία των αρθρώσεων των ποδιών.
• Γιόγκα και Καλλισθενική γυμναστική: πέρα  από το τρέξιμο, η ενδυνάμωση και η διάταση όλου του σώματος, θα πάει το τρέξιμό μας σε άλλα επίπεδα.

 
• Τεχνική τρεξίματος
            Ο καθένας μας έχει το δικό του στυλ και τρόπο τρεξίματος. Κάποιοι κάνουν μικρά βήματα ενώ άλλοι μεγάλες δρασκελιές. Κάποιοι πατάνε με την φτέρνα και κάποιοι με τις μύτες ή με το μέσον του πέλματος κ.ά. Καλό θα ήταν να δοκιμάζουμε και να κατακτήσουμε διαφορετικές τεχνικές, έτσι ώστε να μπορούμε να ξεκουράζουμε διάφορα σημεία του σώματός μας εν κινήσει - πράγμα που θα μας φανεί πολύ χρήσιμο στην εξοικονόμηση ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις. Η δρομική μας εμπειρία θα μας μάθει πολλά πράγματα σε αυτό το κομμάτι. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι ισχύουν τα παρακάτω:

• Πριν αρχίσουμε το τρέξιμο, είναι σημαντικό να κάνουμε μια γρήγορη δυναμική προθέρμανση που θα προετοιμάσει τους μυς και τους τένοντες για το τρέξιμό μας. 
• Όσο πιο χαλαρό είναι το σώμα κατά το τρέξιμο, τόσο το καλύτερο και ειδικά το πάνω μέρος του κορμού και ώμοι.
• Καλό θα ήταν να πατάμε με το μέσον και μπροστινό μέρος του πέλματος. Όταν πατάμε με την φτέρνα είναι σαν να φρενάρουμε τον εαυτό μας και ταλαιπωρούνται περισσότερο οι αρθρώσεις μας.
• Τα χέρια μας να μην κινούνται υπερβολικά (οι γροθιές μας να μην ξεπερνούν το ύψος των ώμων) και ο βραχίονας με τον πήχη να είναι στις 90ο.

 
• Διατροφή (πριν-κατά-μετά)
            Η διατροφή είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα για το οποίο χρειαζόμαστε πολλές ώρες ανάλυσης και καλό θα ήταν να υπάρχει ένα εξατομικευμένο διατροφικό πρόγραμμα. Γενικά, μπορούμε να πούμε ότι:

• Ο οργανισμός μας χρειάζεται υδατάνθρακες για να μπορέσει να έχει ενέργεια για να τρέξει ή για να ασκηθεί γενικότερα. Άρα, πριν από την προπόνησή μας θα πρέπει να δώσουμε έμφαση στην πρόσληψη υδατανθράκων. Υδατάνθρακες μπορούμε να λάβουμε από τα φρούτα, τα λαχανικά, το μέλι, τα όσπρια, τα ζυμαρικά ολικής άλεσης, καστανό ρύζι κ.ά.
• Κατά την διάρκεια της άσκηση μπορούμε να αναπληρώσουμε την χαμένη ενέργεια με κάποια ενεργειακή μπάρα (οι σπιτικές είναι οι καλύτερες).
• Μετά την προπόνηση θα πρέπει να δώσουμε έμφαση στην πρόσληψη πρωτεϊνών και λιγότερο σε υδατάνθρακες. Οι πρωτεΐνες θα μας βοηθήσουν στην γρηγορότερη αποκατάσταση και στην αναδόμηση των ταλαιπωρημένων μυών.

Γενικά θα πρέπει να φροντίζουμε να τρεφόμαστε με όσο μεγαλύτερη ποικιλία μπορούμε και με όσο πιο αγνές τροφές μπορούμε και πάντα προσαρμοσμένα στις ιδιαίτερες ανάγκες του οργανισμού μας (σωματική δομή, καθημερινή δραστηριότητα, είδος άσκησης κ.λπ.).
 
• Ενυδάτωση (πριν-κατά-μετά)
            Πολύ σημαντικό κομμάτι της αθλητικής μας δραστηριότητας είναι η ενυδάτωση του οργανισμού μας. Κατά το τρέξιμο, ο οργανισμός μας ιδρώνει προκειμένου να διατηρήσει την φυσιολογική θερμοκρασία του σώματός μας. Ο ιδρώτας μας περιέχει κυρίως νερό αλλά και πολλά μεταλλικά στοιχεία τα οποία θα πρέπει να αναπληρώσουμε εάν θέλουμε να παραμείνουμε υγιείς και να έχουμε καλύτερες επιδόσεις. Για αυτό τον λόγο, πίνοντας σκέτο νερό κατά την προπόνησή μας δεν είναι πάντα το καλύτερο.

• Ένα ισοτονικό ρόφημα το οποίο θα περιέχει τα απαραίτητα μεταλλικά στοιχεία είναι το καλύτερο κατά το τρέξιμό μας (και εδώ το σπιτικό είναι καλύτερο).
• Αρκετές ώρες πριν από το τρέξιμο θα πρέπει να έχουμε αρχίσει να εφοδιάζουμε τον οργανισμό μας με αρκετό νερό και δεν θα πρέπει να σκεφτόμαστε ότι αν έχουμε πιεί πολύ νερό δεν θα μπορούμε να τρέξουμε.
• Δεν θα πρέπει να νιώσουμε δίψα για να πιούμε νερό ή κάτι άλλο. Αν φτάσουμε στο σημείο να διψάμε σημαίνει ότι ο οργανισμός μας έχει είδη αφυδατωθεί. Κατά το τρέξιμο θα πρέπει να πίνουμε συχνά και από λίγο, διψάμε δεν διψάμε.
• Μετά το τρέξιμο (όχι αμέσως μόλις σταματήσουμε) και για όλη την υπόλοιπη ημέρα θα πρέπει να πίνουμε όσο περισσότερο νερό μπορούμε για να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να αποτοξινωθεί και να αποκατασταθεί η ομοιόστασή του.

 
ΣΥΝΤΑΓΗ ΙΣΟΤΟΝΙΚΟΥ ΠΟΤΟΥ
Συστατικά:
500 ml νερό (ή τσάι βουνού ή πράσινο)
1 κ.σ. φρέσκος χυμός λεμονιού
μια πρέζα αλάτι θαλασσινό
¼ κ.γ. σόδα μαγειρικής
½ κ.γ. μέλι ή μελάσα
¼ κ.γ. τζίντζερ σε σκόνη
Εκτέλεση:
Ζεσταίνουμε το νερό ή φτιάχνουμε το τσάι χωρίς να βράσει το νερό.
Ενώ είναι ζεστό βάζουμε μέσα στο νερό το μέλι ή τη μελάσα, το αλάτι και το τζίντζερ.
Ανακατεύουμε και αφήνουμε να πέσει σε θερμοκρασία δωματίου.
Προσθέτουμε τον χυμό λεμονιού, ανακατεύουμε και βάζουμε στο ψυγείο.
Tip: Όταν το ισοτονικό ποτό πίνεται κρύο, απορροφούνται γρηγορότερα τα συστατικά από τον οργανισμό!
 
• Αναπνοή και τρέξιμο
            Μεγάλο πράγμα η αναπνοή. Στη γιόγκα μαθαίνουμε να αναπνέουμε σωστά και με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με το τι θέλουμε να πετύχουμε. Η εξοικείωσή μας με την αναπνοή μας μπορεί να μας βοηθήσει πάρα πολύ στο τρέξιμό και με διαφορετικούς τρόπους:

• Η «ηλιακή αναπνοή» θα μας βοηθήσει να αυξήσουμε την ενεργητικότητά μας πριν από το τρέξιμο (εισπνοή από δεξί ρουθούνι, εκπνοή από το αριστερό).
• Το να αναπνέουμε από τη μύτη (εισπνοή και εκπνοή) κατά το τρέξιμο μας βοηθά να διατηρούμε την ενυδάτωση του οργανισμού περισσότερο και να κρατήσουμε έναν καλό ρυθμό της αερόβιας λειτουργίας.
• Πολύ ωφέλιμο είναι αν καταφέρνουμε να κατεβάζουμε τον αέρα χαμηλά στους πνεύμονες με καλή διάσπαση του διαφράγματος προς τα κάτω. Με αυτόν τον τρόπο, η αναπνοή μας, διατηρεί έναν πιο αργό ρυθμό, με αποτέλεσμα να μην κουράζεται το καρδιοαναπνευστικό σύστημα και να μην λαχανιάζουμε.
• Σε τρέξιμο μεγαλύτερης έντασης θα πρέπει να εισπνέουμε από τη μύτη και να εκπνέουμε από το στόμα. Ο οργανισμός μας χρειάζεται ταχύτερη αναπλήρωση  οξυγόνου προκειμένου να παραχθεί περισσότερη ενέργεια και ταυτόχρονα να αποβάλει το διοξείδιο του άνθρακα. Η εκπνοή από το στόμα συμβάλει στην ταχύτερη ανανέωση και εκτόνωση.
• Όταν φτάνουμε στο σημείο να θέλουμε να κάνουμε εισπνοή και εκπνοή από το στόμα βρισκόμαστε σε οριακά σημεία για τον οργανισμό μας. Πλησιάζουμε στην μέγιστη πρόσληψη και χρήση του οξυγόνου από τον οργανισμό και πολύ σύντομα, το σώμα μας, θα μας εγκαταλείψει. Επιπρόσθετα, οι πνεύμονες «στεγνώνουν» γρηγορότερα και αφυδατώνεται ο οργανισμός. Εισπνέοντας από το στόμα είναι εύκολο να κρυολογήσουμε μιας και ο αέρας που μπαίνει μέσα μας δεν προλαβαίνει να ζεσταθεί και να φιλτραριστεί, όπως γίνεται κατά την εισπνοή από τη μύτη.
• Μια πολύ ωραία διαλογιστική τεχνική η οποία μας βοηθά να κρατάμε έναν σταθερό ρυθμό αναπνοής και τρεξίματος, είναι να μετράμε τα βήματά μας στην εισπνοή και στην εκπνοή. Π.χ. εισπνοή 1 2 3 4 – εκπνοή 1 2 3 4…

Η βελτίωση της αναπνευστικής μας ικανότητας, θα έρθει με τον καιρό (όπως και με όλα τα άλλα) και δεν υπάρχει λόγος να αγχωνόμαστε για το αν αναπνέω σωστά ή όχι. Το σώμα μας ξέρει τι χρειάζεται για να επιβιώσει σε δύσκολες συνθήκες. Αρκεί να το ακούμε και να το σεβόμαστε!
 
• Τα παιχνίδια του νου (πριν-κατά-μετά)

• Πριν: Όταν έχουμε συνηθίσει στην ακινησία, είναι δύσκολο να πάρουμε την απόφαση να ξεκουνήσουμε. Δυστυχώς, πολλές φορές, θα πρέπει να φτάσουμε το σώμα μας σε κακή κατάσταση για να πάρουμε μια απόφαση για να το φροντίσουμε και συνήθως, γίνεται υπό τον φόβο του θανάτου. Θα πρέπει να βρούμε τα κίνητρά μας και να αγαπήσουμε τον οργανισμό μας. Η καλύτερη στιγμή για να ενεργοποιηθούμε είναι η παρούσα! Βάλτε τα παπούτσια σας και απλά βγείτε στο δρόμο! Όλα τα άλλα, είναι δικαιολογίες του νου.
• Κατά: Ειδικά στις μεγάλες αποστάσεις, οι διάλογοι που κάνουμε με τον ίδιο μας τον νου είναι απίστευτοι. Οι σκέψεις θα μας έρχονται βροχή, αλλά αυτό είναι μια θεραπευτική διαδικασία. Θα πρέπει απλά να τις παρατηρήσουμε, τίποτα άλλο. Με το τρέξιμο αδειάζει και καθαρίζει ο νους. Η ανάβλυση των καθημερινών μας προβλημάτων μοιάζει να κατακλύζουν το μυαλό μας, αλλά δεν μας επηρεάζουν γιατί το σώμα μας δεν τα σωματοποιεί, είναι απασχολημένο με το  τρέξιμο, γίνεται εκτόνωση. Πάντα βοηθά να επικεντρώνουμε την προσοχή μας στη γραμμή τερματισμού, στον στόχο μας. Κατά το τρέξιμο μαθαίνουμε τι κουβαλάμε στο κεφάλι μας, τις αδυναμίες μας, τις δυνάμεις μας, τις δυσλειτουργικές μας πεποιθήσεις και πολλά άλλα. Μια αρνητική σκέψη μπορεί να ρίξει την απόδοσή μας ή ακόμα και να μας κάνει να εγκαταλείψουμε την προσπάθειά μας. Δεν θα πρέπει να το επιτρέψουμε. Ο «τερματισμός» θα μας ανταμείψει! Θα πρέπει να κυριαρχήσουμε στον ίδιο μας τον νου και να έχουμε στο μυαλό μας δύο πράγματα: 1) Πρώτα κουράζεται ο νους και μετά το σώμα! 2) Όσο εύκολα ο νους μπορεί να μας ρίξει, άλλο τόσο εύκολο είναι να τον ξεγελάσουμε!
• Μετά: Αμέσως μόλις ολοκληρώσουμε μια έντονη και εξαντλητική προσπάθεια, το πιο πιθανό είναι να πούμε ότι δεν πρόκειται να ξανά τρέξουμε ποτέ. Μετά, όμως, από μισή ωρίτσα που οι ορμόνες αρχίζουν να κάνουν την δουλίτσα τους και συνέρχεται το σώμα, σκεφτόμαστε είδη το πότε θα πάμε να ξανά τρέξουμε. Η ικανοποίηση από την επιτυχία του στόχου μας (συμβάλουν και οι ορμόνες σε αυτό), είτε είναι μικρός είτε μεγάλος, μας ανεβάζει την ψυχολογία.

Όταν ξεβολεύουμε τον νου μας από την συνήθειά του (ακόμα κι αν πρόκειται για βλαβερή συνήθεια) ενεργοποιείται ο «εσωτερικός σαμποτέρ» που αντιστέκεται. Εμείς είμαστε πιο δυνατοί!
 
• Αποθεραπεία
Η αποθεραπεία, δηλαδή η διαδικασία επαναφοράς του οργανισμού σε φυσιολογικούς ρυθμούς μετά την άσκηση, είναι τόσο σημαντική όσο και η ίδια η άσκηση. Μετά από μία προπόνηση θα πρέπει να επιτρέψουμε και να βοηθήσουμε το σώμα μας να βρει την ομοιόστασή του (την ισορροπία του), να επανέλθουν σε φυσιολογικά επίπεδα οι χτύποι τις καρδιάς και να αποκατασταθεί η κυκλοφορία του αίματος στο σώμα. Επίσης, θα πρέπει να βοηθήσουμε τους μύες να αποβάλουν το γαλακτικό οξύ που παράχθηκε κατά την άσκηση.

• Με το που σταματάμε το τρέξιμο θα πρέπει να κάνουμε τουλάχιστον ένα χιλιόμετρο περπάτημα (γρήγορο στην αρχή και μειώνουμε σταδιακά). Αυτό το κάνουμε για να επανέλθει σταδιακά η καρδιά και το αίμα από τα πόδια.
• Ταυτόχρονα φοράμε κάποιο τζάκετ ή φούτερ, που έχουμε φροντίσει να έχουμε μαζί μας, για να μην κρυώσουμε καθώς πέφτει η θερμοκρασία μας.
• Μετά το περπάτημα θα πρέπει να κάνουμε τις απαραίτητες διατάσεις, όσο είναι ακόμα το σώμα μας ζεστό. Γαστροκνήμιοι, υποκνημίδιοι, τετρακέφαλοι, μηριαίοι δικέφαλοι και απιοειδής, είναι τα sos. Επίσης, συσπάσεις δημιουργούνται και στο πάνω μέρος του κορμού, άρα θα πρέπει να διατείνουμε τους ώμους, ωμοπλάτες, στήθος, πλάτη και χέρια. 30 δευτερόλεπτα σε κάθε μυ, είναι αρκετά για μια μικρή προπόνηση.
• 15 λεπτά μετά το τρέξιμο αρχίζουμε να πίνουμε αρκετό νερό για το υπόλοιπο της ημέρας για να αναπληρώσουμε τα χαμένα υγρά και να βοηθήσουμε τον οργανισμό να αποτοξινωθεί.
• 30 λεπτά μετά το τρέξιμο μπορούμε να φάμε ελαφριά, αλλά με έμφαση στην λήψη πρωτεϊνών οι οποίες βοηθούν στην μυϊκή αποκατάσταση.

 
• Ακούμε το σώμα μας
            Ο πόνος είναι ένας μηχανισμός του οργανισμού μας για να μας δείξει ότι κάτι δεν πάει καλά. Θα πρέπει να τον σεβαστούμε και να τον ακούσουμε. Όσο παρατηρούμε και γνωρίζουμε το σώμα μας, θα είμαστε σε θέση να κρίνουμε ορθά την προέλευση και την αιτία του κάθε πόνου. Στο τρέξιμο υπάρχουν παροδικοί, μη σημαντικοί πόνοι αλλά και ενδεικτικοί πόνοι κάποιου σοβαρού προβλήματος. Επίσης, μπορεί να υπάρχουν και άλλα συμπτώματα που δείχνουν τα σημάδια τους. Μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να  βιώσουμε κατά το τρέξιμο ή μετά το τρέξιμο είναι τα ακόλουθα:

• Σπασμός μυών: οι κράμπες και μυϊκές συσπάσεις είναι αποτέλεσμα αφυδάτωσης και έλλειψης μεταλλικών στοιχείων από τον οργανισμό μας. Θα πρέπει να πίνουμε αρκετό νερό πριν και κατά τη διάρκεια του τρεξίματος. Σε μεγάλες αποστάσεις, κάποιο ισοτονικό ποτό, ίσως είναι μια καλύτερη επιλογή.
• Κνησμός: Η φαγούρα (συνήθως στα άκρα μας) κατά το τρέξιμο είναι αποτέλεσμα της αύξησης της λειτουργίας της καρδιάς στέλνοντας μεγάλες ποσότητες αίματος στους μύες για να εκτελεστεί η δραστηριότητα διευρύνοντας τα αγγεία και τα τριχοειδή αγγεία. Θα πρέπει να κάνουμε καλή προθέρμανση και σταδιακή αύξηση της έντασης της άσκησης.
• Πόνος στο στήθος: Μπορεί να οφείλεται σε υπερβολική λειτουργία της καρδιάς ή και των πνευμόνων. Μπορεί να το νιώσουμε εάν δεν έχουμε κάνει ζέσταμα ή έχουμε ξεπεράσει τα όριά μας. Θα πρέπει να μειώσουμε την ένταση ή να διακόψουμε το τρέξιμο. Θέλει προσοχή και αν ο πόνος συνεχίζει και μετά το τρέξιμο, θα πρέπει να συμβουλευτούμε κάποιον γιατρό.
• Επιθυμία για αφόδευση: Οι κραδασμοί που δημιουργούνται κατά το τρέξιμο αναγκάζουν τα όργανα και ειδικά τα όργανα του πεπτικού συστήματος να ενεργοποιηθούν. Είναι μια φυσιολογική διαδικασία και καλό είναι να μην την καταστέλλουμε. Η προθέρμανση βοηθά και εδώ (για να μην έχουμε διάρροιες) και θα πρέπει να έχουμε φάει τουλάχιστον 2 ώρες πριν πάμε για τρέξιμο.
• Παγωμένη κοιλιά: Όταν τρέχουμε, το περισσότερο αίμα πηγαίνει στους μύες που χρησιμοποιούνται περισσότερο, κυρίως στα πόδια μας. Τα κοιλιακά όργανα αιματώνονται λιγότερο και έτσι πέφτει η θερμοκρασία τους. Είναι φυσιολογική διαδικασία και δεν χρήζει ανησυχίας. Όταν τελειώσουμε το τρέξιμο, θα επανέλθει η θερμοκρασία στην κοιλιακή περιοχή.
• Ναυτία: Και εδώ έχει να κάνει η «μετανάστευση» του αίματος από τα κοιλιακά όργανα προς τους μύες που χρησιμοποιούμε κατά το τρέξιμο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει κάποιες δυσάρεστες αισθήσεις στο στομάχι. Βοηθάει το να πιούμε νερό εκείνη την ώρα ή κάποια γλυκαντική ουσία (καραμέλα, ενεργειακή μπάρα κ.ά.) για να αυξηθεί το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα μας. Πάλι, η σωστή προθέρμανση, είναι σημαντική.
• Ζαλάδα: Η ξαφνική ροή αίματος προς τα πόδια, η υπερθέρμανση του οργανισμού και η απότομη διακοπή έντονου τρεξίματος μπορεί να προκαλέσει ζάλη. Αν νιώσουμε κάτι τέτοιο, καλό είναι να καθίσουμε ή και να ξαπλώσουμε για να εξισορροπηθεί η ροή του αίματος. Πάλι η σωστή προθέρμανση παίζει το ρόλο της όπως και η υπέρβαση των ορίων μας.
• Μουδιασμένα δάκτυλα: Μπορεί να προκαλείται από τη θερμότητα που εκπέμπεται από τους μύες, τα σφιχτά παπούτσια ή από νευρικές φλεγμονές. Μετακινούμε τα δάκτυλά μας τακτικά για να γίνεται καλύτερη η ροή του αίματος και θα πρέπει να φοράμε κατάλληλα παπούτσια για τρέξιμο στο σωστό νούμερο.
• Μαύρισμα νυχιών: Προκαλείται από το χτύπημα της άκρης των δαχτύλων στο μπροστινό μέρος του παπουτσιού κατά το τρέξιμο. Είναι σημάδι ότι τα παπούτσια μας είναι μικρά.
• Μώλωπες: Οι μελανιές έχουν να κάνουν με αδύναμα αγγεία, κακή διατροφή και τραυματισμούς. Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί κατά τη διάρκεια των προπονήσεων, να μην κάνουμε υπερβολικά έντονες προπονήσεις και να τρώμε περισσότερες τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C.
• Πόνος στο πλάι του κορμού: Ο πόνος ή το «τσίμπημα» στην περιοχή του σπλήνα και του ήπατος συμβαίνει όταν τρέχουμε χωρίς να κάνουμε πρώτα ζέσταμα. Η ροή του αίματος εντείνεται και το αίμα πηγαίνει από τα εσωτερικά όργανα στους μύες, αλλά δεν συμβαίνει ομοιόμορφα. Το ήπαρ και ο σπλήνας ξεχειλίζουν με το αίμα και πιέζουν τα τοιχώματα τους. Μπορούμε να επιβραδύνουμε, να περπατήσουμε ή ακόμα και τρέχοντας να πιέσουμε την περιοχή του πόνου με το χέρι μας κατά την εισπνοή και να απελευθερώσουμε κατά την εκπνοή. Αυτό θα κάνει το αίμα να ρεύσει γρηγορότερα. Συνήθως, μετά από λίγο, ο πόνος περνάει.
• Σκούρα ούρα: Αυτό μπορεί να προκληθεί από την αφυδάτωση και την ραβδομυόλυση – την καταστροφή των μυϊκών κυττάρων κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Θα πρέπει να πίνουμε περισσότερα υγρά και ισοτονικά ροφήματα κατά την άσκηση και να μην ξεπερνάμε τα όριά μας.
• Μυϊκοί πόνοι και πιάσιμο: Ο πόνος στους μύες μεγάλων περιοχών του σώματος ξεκινά 24-72 ώρες μετά από μια προπόνηση που ήταν πολύ πιο έντονη από την συνηθισμένη ή έγινε μετά από ένα μεγάλο διάλειμμα. Αυτό προκαλείται από μικρο-θλάσεις και από τα προϊόντα του μεταβολισμού στους μύες (γαλακτικό οξύ). Μπορεί να οδηγήσει σε πόνο σε ολόκληρο το σώμα ή μόνο στην περιοχή που γυμνάστηκε. Παρά τον πόνο, καλό είναι να κινηθούμε και να πιούμε πολύ νερό για να βγάλουμε τις τοξίνες από το σώμα μας όσο πιο γρήγορα γίνεται. Το μασάζ μπορεί επίσης να είναι πολύ χρήσιμο.

Συνήθως οι διάφοροι πόνοι και τα ενοχλητικά συμπτώματα είναι ενδείξεις υπερπροσπάθειας, υπερπροπόνησης και μη επαρκούς προετοιμασίας. Θα πρέπει πάντα να κρατάμε το μέτρο και να μην υπερβάλουμε.
 
• Τι να προσέχουμε στο δρόμο
Θα ήταν πολύ ωραίο να τρέχουμε στην εξοχή, σε ένα δάσος, κάπου χωρίς αυτοκίνητα και ρύπανση, αλλά δεν είναι όλα ρόδινα σε αυτή τη ζωή. Αυτό δεν πρέπει να μας αποτρέπει από το να φροντίζουμε την υγεία μας. Εάν δεν έχουμε ένα μεγάλο πάρκο ή κάποιο άλσος κοντά μας, δυστυχώς, θα πρέπει να τρέξουμε στο δρόμο. Ο δρόμος, όμως, έχει κινδύνους και εμείς πρέπει να είμαστε ασφαλείς:

• Τρέχουμε χωρίς μουσική ή τουλάχιστον ακούμε σε χαμηλή ένταση για να έχουμε επαφή με το τι γίνεται γύρω μας (και ειδικά πίσω μας).
• Τρέχουμε στην αντίθετη κατεύθυνση των αυτοκινήτων και αποφεύγουμε τους μεγάλους δρόμους.
• Σεβόμαστε τα φανάρια και τις σημάνσεις και φυσικά δεν θεωρούμε δεδομένη την προτεραιότητα των πεζών.
• Εάν τρέχουμε βράδυ, φοράμε δρομικό ρουχισμό με ανακλαστικά σημεία ή έχουμε κάποιο φως μπρος και πίσω μας.
• Αποφεύγουμε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχουν αδέσποτοι σκύλοι και περνάμε μακριά από ανθρώπους που έχουν βγάλει τον σκύλο τους βόλτα (ακόμα και με λουρί).
• Προσέχουμε τις σκοτεινές και απόμερες περιοχές (και την ημέρα) και γειτονιές (ειδικά εάν είμαστε γυναίκες).
• Προσέχουμε που πατάμε. Προσέχουμε να μην πατάμε πάνω σε φρεάτια που μπορεί να υπάρχουν στο δρόμο ή στο πεζοδρόμιο και ειδικά την νύχτα, πρέπει να είμαστε σίγουροι για το κάθε πάτημά μας.

Μπορούμε να απολαύσουμε το τρέξιμο στους δρόμους της περιοχής μας και να είμαστε και ασφαλείς. Μπορούμε να δούμε τους γνωστούς δρόμους της γειτονιάς μας με άλλο μάτι, πιο ανέμελο, τρέχοντας, αλλά όχι τρέχοντας με άγχος όπως κάνουμε συνήθως.
 
• Το YHC Running Team
Το τρέξιμο με παρέα δημιουργεί άμιλλα, αυξάνει την αγάπη για άσκηση, παρέχει επιπλέον κίνητρα και είναι σαφώς διασκεδαστικότερο. Γι’ αυτό κι εμείς φτιάξαμε την ομάδα Yoga Healing Center Running Team για να τρέχουμε μαζί, να μοιραζόμαστε τις δρομικές μας εμπειρίες, τους προβληματισμούς μας, τις επιδόσεις μας και άλλα.
Το YHCRT έχει λογαριασμό με ενεργό club στο STRAVA το οποίο είναι μια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης δρομέων και ποδηλατών, αντίστοιχο του Facebook.  Επίσης, το Strava, είναι και εφαρμογή καταγραφής δραστηριότητας από κινητό τηλέφωνο και μπορούμε να το χρησιμοποιούμε για την μέτρηση των προπονήσεών μας.
Μπείτε, λοιπόν, στην ομάδα μας… και ποιος ξέρει, κάποια μέρα μπορεί να βρεθούμε όλοι μαζί στην γραμμή αφετηρίας κάποιου μεγάλου δρομικού αγώνα όπως τον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας!!!
 
• Επίλογος
Τρέχουμε για την υγεία μας, για να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, για να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας, για την παρέα, γιατί έτσι μας αρέσει!!!
 
Σας ευχαριστούμε πολύ
Εύχομαι να είναι φωτεινό το μονοπάτι σας!
 
Κωνσταντίνος Αναστασόπουλος
Traditional Tibetan Medicine Amchi/Naturopath
Yoga Instructor (RYT 500+)
Amateur Runner
 
Εβίτα Λαμπαδιάρη
Amateur Runner

       ​Σε αυτή την πρωτόγνωρη, για όλους μας, κοινωνική κατάσταση που βιώνουμε, δοκιμαζόμαστε σε αντίστοιχα πρωτόγνωρες ψυχοσυναισθηματικές καταστάσεις σε ατομικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο. Ο καθένας μας καλείται να αναγνωρίσει πτυχές του εαυτού του που υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχε την ευκαιρία να βιώσει. Ο αυτοπεριορισμός από μόνος του –χώρια από τον φόβο, την ανησυχία και την αβεβαιότητα που πλανάται γύρω μας αυτόν τον καιρό- είναι μια εμπειρία η οποία φέρνει στο προσκήνιο πεποιθήσεις και νοητικές αντιδράσεις.
      Σύμφωνα με την παραδοσιακή Θιβετανική Ιατρική, η βασική αιτία της δυστυχίας του ανθρώπου είναι η άγνοια. Η άγνοια παράγει τα λεγόμενα «τρία νοητικά δηλητήρια» τα οποία είναι αρχέγονοι σπόροι βαθιά ριζωμένοι στον υποσυνείδητο νου του ανθρώπου και δημιουργούνται από την έλλειψη επίγνωσης του τι πραγματικά είμαστε ως οντότητες. Αυτό είναι η άγνοια. Αυτά τα τρία νοητικά δηλητήρια είναι η Επιθυμία, ο Θυμός και η Νωθρότητα τα οποία κυριαρχούν τον νου μας και επηρεάζουν τις σκέψεις μας, τα λόγια και τις πράξεις μας.
      Για να καταλάβουμε καλύτερα το πώς αυτά τα νοητικά δηλητήρια συνεργάζονται, εναλλάσσονται και μας επηρεάζουν, θα προσπαθήσω να τα εντάξω στο παράδειγμα του «μένουμε στο σπίτι» αυτής της περιόδου ως αναγκαιότητα και κοινωνική υποχρέωση του καθενός μας:
Για την προστασία του εαυτού μας και των γύρω μας, έχουμε αναγκαστεί να κλειστούμε στο σπίτι μας. Τις πρώτες ημέρες κάποιοι το είδαν ως μια ενδιαφέρουσα νέα εμπειρία, ειδικά όταν γλυτώνουν από το να πάνε στη δουλειά τους και ταυτόχρονα έχουν μια σχετική οικονομική άνεση. Κάποιοι άλλοι το βίωσαν ως φυλάκιση και καταπίεση της ελευθερίας τους, ενώ άλλοι συναντούν πρακτικές δυσκολίες, όπως το ποιος θα κρατήσει τα παιδιά, ενώ η εταιρεία που εργάζονται δεν λειτουργεί με τηλεεργασία. Όπως και να’χει, ο κατ’ οίκον περιορισμός ξυπνά, πρώτα απ’ όλα, το νοητικό δηλητήριο της Επιθυμίας. Σκέψεις του «θέλω» και του «δεν θέλω» αρχίζουν να αναδύονται στον νου μας. «Θέλω να πάω βόλτα, θέλω να δω τους φίλους μου, θέλω να πάω για ψώνια» κ.ά. ή «δεν θέλω να βλέπω τους τέσσερις τοίχους, δεν αντέχω τον σύντροφό μου ή τα παιδιά μου τόσες ώρες συνεχόμενα» κ.ά. Και στις δύο περιπτώσεις, του «θέλω» και του «δεν θέλω»,  υπάρχει η επιθυμία για κάτι άλλο/διαφορετικό από αυτό που έχουμε τη δεδομένη στιγμή –και εδώ ξεκινά η δυστυχία. Όταν αυτή η κατάσταση παραμένει, αυξάνεται η ένταση όλων αυτών των σκέψεων ή ακόμα πολλαπλασιάζονται, μιας και αυτή η στερητική κατάσταση κάνει όλες τις στερήσεις και τα απωθημένα μας, τα οποία θάβαμε  επί χρόνια μέσα μας, να αναβλύσουν σιγά-σιγά από το υποσυνείδητο. Η Επιθυμία είναι η βάση από την οποία αναδύονται η ζήλια, η εμμονή, η προσκόλληση  και πάρα πολλά άλλα συναισθήματα και νοητικές καταστάσεις οι οποίες εναλλάσσονται και, όσο μένουν ανεκπλήρωτες, γιγαντώνονται.  
      Μετά τις μη εκπληρωμένες επιθυμίες μας, των «θέλω» και των «δεν θέλω» μας, την σκυτάλη των νοητικών δηλητηρίων παίρνει ο Θυμός. Ο νους δεν μπορεί να αντέξει την ένταση όλων αυτών των επιθυμιών και επισκοτισμένος επιστρατεύει τη βία και την αρπαγή. Ο Θυμός παράγει το μίσος, την οργή, την έχθρα, το άρρωστο πάθος, τον ανταγωνισμό κ.ά., γεννώντας σκέψεις για την κοινωνία, τους πολιτικούς, τις παγκόσμιες συνομωσίες, τους εξωγήινους και ένα σωρό άλλα. Όντας υπό περιορισμό και μη έχοντας πώς και προς ποια κατεύθυνση να εξωτερικεύσουμε όλον αυτόν τον εσωτερικό θυμό, η οικογένειά μας και τα αγαπημένα μας πρόσωπα γίνονται δυστυχώς οι αποδέκτες αυτού μέσω λεκτικής ή/και σωματικής βίας, οι οποίοι με τη σειρά τους θα αντιδράσουν ανάλογα. Και εκεί αρχίζουν τα μεγαλύτερα δράματα με τα ποσοστά ενδοοικογενειακής βίας να αυξάνονται κατακόρυφα.
      Μετά τον Θυμό έρχεται η Νωθρότητα. Αφού έχουμε τσακωθεί με τους πάντες και αφού έχουμε πληγώσει και πληγωθεί, αποσυρόμαστε μέσα στο Εγώ μας, νιώθοντας πως κανείς δεν μας καταλαβαίνει, νιώθουμε μοναξιά και αμηχανία μέσα στο ίδιο μας στο σπίτι και την οικογένειά μας. Πέφτουμε σε οκνηρία, έλλειψη κινήτρων, απάθεια, στενομυαλιά κ.ά. που κάνουν τον νου να σκοτεινιάζει όλο και πιο πολύ. Η κατάθλιψη πλέον βασιλεύει και μπαίνουμε σε έναν βούρκο όπου αναμασάμε τις ίδιες αρνητικές σκέψεις. Πλέον, έχουμε φτάσει σε  μια κατάσταση η οποία θέλει πάρα, μα πάρα πολύ δύναμη, σθένος και βαθιά συνειδητοποίηση για να μπορέσουμε να βγούμε.
Αυτό είναι ένα παράδειγμα της νοητικής αλληλουχίας των τριών νοητικών δηλητηρίων, το οποίο είναι ή θα είναι περισσότερο από ρεαλιστικό, όσο περνούν οι ημέρες απομόνωσης, και φυσικά εμφανίζεται σε όλα τα φαινόμενα της ζωής μας σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό.
 
Τελικά είμαστε έρμαια αυτών των αρχέγονων νοητικών αρχετύπων;
      Όντας πιο συνειδητοί προς τις εσωτερικές ενεργειακές λειτουργίες, αυτά τα τρία νοητικά δηλητήρια παύουν να είναι αιτίες δυστυχίας και μετατρέπονται σε εργαλεία προσωπικής και πνευματικής εξέλιξης. Με επίγνωση θα πρέπει να φέρουμε στον συνειδητό νου τις ψυχονοητικές μας λειτουργίες, να τις αναγνωρίσουμε και να τις μετασχηματίσουμε σε κάτι θετικό, κάτι δημιουργικό.
   • Τι θα γινόταν αν με ωριμότητα και ορθή διάκριση μετριάζαμε έστω τις επιθυμίες μας, βάζοντας τη λογική πάνω από τα ατίθασα συναισθήματά μας;
   • Τι θα γινόταν αν λέγαμε: «Ναι, θέλω να βγω έξω να δω τους φίλους μου, αλλά δεν θα το κάνω γιατί έχω χρέος να προστατέψω τους ηλικιωμένους!» ή «Μπορεί να μην έχω την ελευθερία να κάνω ό,τι θέλω, αλλά έχω ένα σπίτι, ενώ άλλοι το στερούνται, έχω θέρμανση, φαγητό, πρόσβαση στο διαδίκτυο και ένα σωρό άλλα που για χιλιάδες ανθρώπους είναι αγαθά μη δεδομένα» ή «Οι παππούδες μας έζησαν πολέμους, αποκλεισμούς και πείνα με το φόβο μην σκάσει καμιά βόμβα στο σαλόνι τους ανά πάσα στιγμή και εγώ γκρινιάζω που δεν μπορώ να πάω για καφέ!».
   • Τι θα γινόταν αν με επίγνωση και διάκριση ελέγχαμε τις επιθυμίες μας αντικαθιστώντας ‘τες με άλλες πιο υλοποιήσιμες;
   • Τι θα γινόταν αν αναγνωρίζαμε ότι έχουμε ήδη μέσα μας αυτό που ψάχνουμε έξω μας –την ευτυχία;
   • Τι θα γινόταν αν μετατρέπαμε το θυμό σε δημιουργία, σε γνώση, σε δράση και πείσμα αλλαγής;
   • Τι θα γινόταν αν ανοίγαμε το «στενό κουτάκι» μας ακούγοντας και άλλες απόψεις, αν ήμασταν πιο διαλλακτικοί, μετριάζαμε το Εγώ μας και ήμασταν λιγότερο ξεροκέφαλοι;
   • Τι θα γινόταν αν αρνούμασταν τη μιζέρια και την αυτό-λύπηση και βλέπαμε τις απεριόριστες δυνατότητες που έχουμε ως οντότητες;
 
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ, ΑΠΟΔΟΧΗ, ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗ

• Εκφράστε τις επιθυμίες σας, ακόμα και αν ξέρετε ότι δεν θα υλοποιηθούν.
• Επικοινωνήστε το θυμό σας με εναλλακτικούς και δημιουργικούς τρόπους και φυσικά προς την πραγματική πηγή του θυμού σας.
• Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας και αποδεχτείτε τα, γνωρίζοντας ότι τα συναισθήματα υπάρχουν για να μαθαίνουμε περισσότερο τον εαυτό μας.
• Αποδεχτείτε την κατάσταση, συμφιλιωθείτε με αυτήν και έχετε στο νου σας ότι τίποτα, μα τίποτα δεν είναι μόνιμο.
• Θυμηθείτε ότι οι αγαπημένοι μας είναι δίπλα μας για να μας στηρίζουν, να μας βοηθούν να ξεπεράσουμε τα φαντάσματά μας και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και όχι για να γίνουν σάκοι του μποξ των ανεξέλεγκτων συναισθημάτων μας.
• Η κατανόηση και το να μπαίνουμε στη θέση του άλλου μπορεί να μας κάνει να δούμε τα πράγματα αλλιώς και να μας απαλλάξει από πολύ πόνο.
• Δώστε όλη την αγάπη που έχετε μέσα σας και αυτή θα γίνει απέραντη.

 
      Σε τέτοιες δύσκολες καταστάσεις δοκιμάζεται η προσωπικότητα και φαίνεται ο πραγματικός χαρακτήρας των ανθρώπων. Ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να αναλογιστούμε ποιοι πραγματικά θέλουμε να είμαστε. Θέλουμε να είμαστε αυτοί που δημιουργούν «πληγές» ή αυτοί που τις «επουλώνουν»;
 
      Ας μετατρέψουμε αυτήν την παραμονή στο σπίτι μας σε κάτι χαρούμενο και μια ευκαιρία αυτοβελτίωσης –είναι στο χέρι μας!
 
 
Κωνσταντίνος Αναστασόπουλος
Traditional Tibetan Medicine Amchi/Naturopath – Yoga Instructor

Εικόνα άρθρου: Κ. Αναστασόπουλος, κατασκευή με μεικτή τεχνική, 180χ60cm, 2010

Η γιόγκα είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα υγείας και ευημερίας το οποίο εκτείνεται πολύ πέρα από τις asana (σωματικές στάσεις).  Στην πληρότητά της είναι κυριολεκτικά τρόπος ζωής, καλλιεργώντας όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης ύπαρξης. Η γιόγκα περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο φιλοσοφικό σύστημα μέσα από το οποίο δίνονται διδασκαλίες και οδηγίες για μια ενάρετη ζωή, η οποία μας βοηθά στην καθημερινότητά μας, στην αυτογνωσία, αλλά και την ανάταση του πνεύματος.
Σε αυτές τις διδασκαλίες περιλαμβάνονται τα λεγόμενα 5 Yamas και τα 5 Niyamas τα οποία είναι θεμελιώδεις αρχές στην προσπάθεια του ανθρώπου να απαλλαγεί από τη δυστυχία. Στις μέρες μας, όπως και σε άλλες κρίσιμες καταστάσεις της ανθρωπότητας, αυτές οι αρχές μοιάζουν να είναι πιο επίκαιρες από ποτέ.
Τα Yamas (περιορισμοί προς τους άλλους) και τα Niyamas (οδηγίες προς τον εαυτό μας) μπορεί να θεωρηθούν ως ηθικοί κανόνες/οδηγίες που μας βοηθούν να προχωρήσουμε βαθύτερα στο μονοπάτι της ζωής σε αρμονία με τον εαυτό μας, αλλά και τους άλλους.
Αναλύοντας αυτές τις αρχές, παραλληλίζοντάς τις ταυτόχρονα προς τη δύσκολη – και για πολλούς πρωτόγνωρη- κατάσταση που ζούμε αυτή την περίοδο, μπορούμε να τις κατανοήσουμε βαθύτερα κι, έτσι, με μεγαλύτερη επίγνωση να τις εφαρμόσουμε στην καθημερινότητά μας.
 
YAMAS
Αυτές οι ηθικές αρχές σχετίζονται με την ορθή στάση και συμπεριφορά προς τους άλλους ανθρώπους και γενικά προς κάθε έμβιο ον. Αυτές είναι:
 
• Ahimsa - Μη βία
Ahimsa (αχίμσα) είναι η μη βία με σκέψεις, λόγια και πράξεις προς τους άλλους, προς τον εαυτό μας και προς όλη την πλάση. Θα πρέπει να αναπτύξουμε την επίγνωση του τι μπορεί να προκαλέσει πόνο και δυστυχία στους άλλους – σε σωματικό, συναισθηματικό και ψυχονοητικό επίπεδο. Ίσως είναι εύκολο και αυτονόητο το να μην ασκήσουμε σωματική βία σε εμάς ή τους άλλους, αλλά πόσο εύκολο είναι να μην ασκήσουμε λεκτική ή συναισθηματική βία; Αυτό είναι ένα θέμα που χρήζει μεγάλης ανάλυσης, επίγνωσης, ενσυναίσθησης και αυτοκαλλιέργειας.
Στις μέρες μας, αν κάποιος βήξει ή φτερνιστεί, τον κοιτάμε με βλέμμα καχυποψίας και θυμού –ίσως όχι αδίκως. Επίσης, αυτή η στάση βοηθά στην ανάβλυση αρνητικών συναισθημάτων που μας κατακλύζουν και μας οδηγούν σε σκοτεινές σκέψεις και, κατ’ επέκταση, αρνητικές και πολλές φορές βίαιες πράξεις. Η κατανόηση, η ευγένεια και η συμπόνια είναι αξίες που θα πρέπει να καλλιεργήσουμε.
 
• Satya - Φιλαλήθεια
Satya (σάτια) είναι η πρακτική του ορθού λόγου, της ειλικρίνειας και της αλήθειας. Πριν μιλήσουμε, θα πρέπει να περάσουμε από τα «τρία κόσκινα του Σωκράτη», ρωτώντας τον εαυτό μας: "Αυτό που θέλω να πω, είναι αλήθεια; είναι καλό; είναι αναγκαίο;" Όταν ασκούμε τη satya πραγματικά, τότε τα λόγια και οι πράξεις μας ευθυγραμμίζονται μεταξύ τους και δεν θα πρέπει άλλα να σκεφτόμαστε, άλλα να λέμε και άλλα να κάνουμε. Το να είμαστε ειλικρινείς δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνουμε σκληροί και αγενείς προς τους άλλους. Σε συνεργασία με την εφαρμογή της Ahimsa (μη βία) θα πρέπει να καλλιεργήσουμε το λόγο και την επικοινωνία μας, λέγοντας την αλήθεια με τρόπο πιο επιδέξιο και εποικοδομητικό.
Αυτή η αρχή, στις μέρες μας, έχει μεγάλη εφαρμογή. Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τα νέα που διαδίδουμε. Θα πρέπει να είμαστε βέβαιοι για την αλήθεια της πληροφορίας που μεταφέρουμε, να την μεταφέρουμε με γνώμονα τη βοήθεια και την προστασία των άλλων και να είμαστε σίγουροι ότι όντως θα ωφελήσει και δεν θα τρομοκρατήσει, πληγώσει ή επιβαρύνει με οποιονδήποτε τρόπο τον άλλο. Καλό είναι πάντα να διασταυρώνουμε τις πληροφορίες, να ελέγχουμε την εγκυρότητα των πηγών και να μη διασπείρουμε τον φόβο χωρίς λόγο.
 
• Asteya – Μη Κλοπή/Εντιμότητα
Asteya (αστέγια) είναι η μη κατοχή όσων δεν μας ανήκουν και δεν έχουμε κερδίσει με τον κόπο μας και την αξία μας. Αυτό ισχύει για υλικά πράγματα, αλλά επεκτείνεται και σε άυλα, όπως ο σεβασμός του χρόνου, της ενέργειας και της σκληρής δουλειάς των άλλων. Ακόμα και με τη δεκάλεπτη καθυστέρηση στο ραντεβού μας, «κλέβουμε» τον πολύτιμο χρόνο κάποιου άλλου. Είδος κλοπής είναι, επίσης, το να καρπωθούμε τα εύσημα της πνευματικής εργασίας ή ιδέας κάποιου άλλου. Asteya σημαίνει ισορροπία μεταξύ δίνω και παίρνω.
Το να αδειάζουμε όλο το ράφι με τα ρύζια στο σούπερ μάρκετ, ενώ είμαστε μόνο τέσσερα άτομα στην οικογένεια ή με το να αγοράζουμε όλα τα αντισηπτικά και τις μάσκες από το φαρμακείο, ενώ μένουμε μόνοι μας, είναι αλόγιστες πράξεις που στερούν/κλέβουν το δικαίωμα της αυτοπροστασίας από άλλους. Επίσης, το να είμαστε άρρωστοι και ανεύθυνα να κυκλοφορούμε στους δρόμους είναι ένα είδος κλοπής της υγείας των άλλων. Επίσης, η αισχροκέρδεια και η εκμετάλλευση του φόβου και της ελπίδας είναι αντίθετα με την asteya.
 
• Brahmacharya – Εγκράτεια
Η Brahmacharya (μπραχματσάρια) μας συστήνει την αυτοσυγκράτηση και τον έλεγχο των επιθυμιών μας. Συχνά αναφέρεται στη σεξουαλική εγκράτεια  και στην υπερβολική κατανάλωση τροφών, αλλά, ακολουθώντας ως τρόπο ζωής τη «μέση οδό», θα πρέπει να αποφεύγουμε κάθε υπερβολή σε όλους τους τομείς. Η εμμονή και η υπερβολή μπορεί να μας κάνει να χάσουμε την επαφή με αυτά που είναι πραγματικά σημαντικά στη ζωή, όπως και η έλλειψη ή η στέρηση μπορούν να φέρουν ανεπιθύμητα αποτελέσματα. Το μέτρο και η εγκράτεια στις επιθυμίες μας είναι το κλειδί ώστε να μην οδηγούμαστε σε ακραίες συμπεριφορές προς τους άλλους και προς τον εαυτό μας.
Ίσως αυτή την περίοδο να είναι μια καλή ευκαιρία να εξασκηθούμε στην εγκράτεια, μένοντας στο σπίτι μας, κάνοντας σωστή διατροφή και νηστεία (η οποία βοηθά στην αποτοξίνωση του οργανισμού). Ας προσφέρουμε τη φροντίδα και την αγάπη μας στην οικογένειά μας και ας προσφέρουμε στον εαυτό μας ό,τι του στερούμε με τους ξέφρενους ρυθμούς της καθημερινότητας.
 
• Aparigraha - Γενναιοδωρία
Η Aparigraha (απαριγκράχα) είναι η αρχή κατά της απληστίας. Θα πρέπει να καλλιεργήσουμε την αίσθηση του τι πραγματικά έχουμε ανάγκη. Η συσσώρευση υλικού πλούτου –πέραν των πραγματικών αναγκών μας- είναι μια πράξη που υποδηλώνει έλλειψη στο ψυχονοητικό μας επίπεδο και ενισχύει το αίσθημα της ανεπάρκειας. Ας αναζητήσουμε μέσα μας αυτό που μας κάνει να νιώθουμε «φτωχοί». Το να μοιραζόμαστε, το να προσφέρουμε, να βοηθάμε, να είμαστε παρόντες έστω απλά για να ακούσουμε τον πόνο του άλλου είναι πράγματα που θα μας κάνουν να νιώσουμε πραγματικά πλούσιοι. 
Πάλι, στο παράδειγμα με το άδειασμα των σούπερ μάρκετ και των φαρμακείων, η πράξη αυτή μπορεί να καλύπτει τον φόβο και την ανασφάλειά μας, άλλα ταυτόχρονα στερεί από τους άλλους.
 
NIYAMAS
Τα πέντε niyamas είναι βασικές αρχές που απευθύνονται στην ατομικότητά μας, έχοντας ως στόχο τον εξαγνισμό του νου και του σώματος:
 
• Shaucha – Καθαριότητα/Εξαγνισμός
Η Shausha (σάουσα) έχει πολλά επίπεδα εφαρμογής. Καθαρό περιβάλλον και χώρος διαβίωσης: τακτικότητα, καθαριότητα, καλός αερισμός χώρων, αλλά και φροντίδα της φύσης. Ατομική καθαριότητα: αγνή διατροφή, καλή υγιεινή και  καλή εμφάνιση. Καθαρός νους: αγνές σκέψεις, εξέταση της ποσότητας και της ποιότητας των πληροφοριών που δεχόμαστε. Καθαρή παρέα: επένδυση χρόνου με ανθρώπους που ανυψώνουν το πνεύμα μας και μας ενθαρρύνουν να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι, θέτοντας όρια προς τους τοξικούς ανθρώπους στη ζωή μας.
Αυτή η αρχή –όπως και όλες οι άλλες- θα πρέπει να εφαρμόζεται πάντα, αλλά είναι περισσότερο από εμφανής η σημασία της αυτήν την περίοδο.
 
• Santosha - Αυτάρκεια και Ευγνωμοσύνη
Η Santosha (σαντόσα) μας παροτρύνει να κοιτάξουμε μέσα μας για την εύρεση της πραγματικής ευτυχίας εστιάζοντας στο παρόν. Βιώνοντας το παρόν στην ολότητά του αποδεχόμαστε και εκτιμούμε αυτό που είναι, αυτά που έχουμε, αυτό που είμαστε. Καλό είναι να αναρωτηθούμε: χρειαζόμαστε όντως αυτά που νομίζουμε πως θα μας κάνουν ευτυχισμένους; Η ευτυχία είναι επιλογή και μπορούμε να είμαστε ευτυχείς ανά πάσα στιγμή ανεξάρτητα από τις δυσκολίες της ζωής –που πάντα θα υπάρχουν- όντας ευγνώμονες για όσα ήδη έχουμε.
Ας αναλογιστούμε τα πόσα έχουμε ήδη: έχουμε μια στέγη, ανθρώπους που μας αγαπούν και αγαπάμε, έχουμε την υγεία μας και ζούμε σε μια φιλελεύθερη χώρα με υπέροχο καιρό και θάλασσες. Σε δύσκολες περιόδους, όταν οι μαύρες σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματα μας κατακλύζουν, ας προσπαθήσουμε να επαναφέρουμε το νου μας στο εδώ και τώρα και να δούμε τα πράγματα όπως είναι. Επίσης, καλό είναι να παρατηρούμε περισσότερο και να έχουμε επίγνωση των στιγμών που είμαστε ευτυχείς και να απαριθμούμε όλα τα καλά που έχουμε ήδη στη ζωή μας.
 
Tapas – Αυτοπειθαρχία
Tapas (τάπας) σημαίνει «θερμότητα» και αναφέρεται στην καθαρτική δύναμη της φωτιάς, συμβολίζοντας την προσπάθεια μιας θετικής αλλαγής. Επίσης, περιγράφει την δυσφορία που νιώθουμε προσπαθώντας να σπάσουμε τους συνηθισμένους τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς για την επίτευξη θετικού μετασχηματισμού στη ζωή μας. Εάν έχουμε προσπαθήσει ποτέ να κόψουμε μια κακή συνήθεια, θα ξέρουμε ότι η διαδικασία αυτή συνοδεύεται συχνά από σωματική και νοητική δυσφορία, γνωρίζοντας ότι αυτή η δυσφορία είναι ένα απαραίτητο βήμα προς την αλλαγή που αναζητάμε. Μέσω της αυτοπειθαρχίας και του ισχυρού κινήτρου μπορούμε να κυριαρχήσουμε στον ίδιο μας το νου και να πετύχουμε πράγματα που ποτέ δεν πιστεύαμε πως μπορούμε να καταφέρουμε.
Το να διακόπτουμε τις καθημερινές μας συνήθειες και τη διασκέδασή μας, να μειώνουμε τις επαφές μας με άλλους ανθρώπους κ.ά. είναι ευκαιρίες αυτοπειθαρχίας, ακόμα και αν έχουν επιβληθεί λόγω των καταστάσεων. Η κάθε δυσκολία της ζωής μπορεί να πονάει, άλλα μας κάνει πιο δυνατούς για να αντέξουμε τα χειρότερα.
 
• Svadhyaya - Μελέτη του εαυτού και Γνώση
Η Svadhyaya (σβαντιάγια) έχει να κάνει με τη διαρκή αυτοπαρατήρηση και την επίγνωση των πράξεων, των λόγων, των συναισθημάτων και των σκέψεών μας.  Η γνώση ξεκινά με την παρατήρηση, συνεχίζει με την αναγνώριση και την αποδοχή, έτσι ώστε να μπορεί να γίνει η αλλαγή. Η φώτιση στην πραγματικότητα είναι η απομάκρυνση του πέπλου της άγνοιας που σκεπάζει το νου μας, καταφέρνοντας έτσι να δούμε αυτό που πραγματικά είμαστε.
Οι μέρες μας και γενικά οι καταστάσεις που δεν συμβαίνουν συχνά προσφέρονται για μελέτη και παρατήρηση του εαυτού. Αρχικά, ας γίνουμε απλά παρατηρητές των σκέψεων και των συναισθημάτων μας. Ας ανοίξουμε τους ορίζοντές μας προς τα μέσα. Επίσης, χρήσιμο θα ήταν να μειώσουμε την τηλεόραση, τα κοινωνικά δίκτυα και την υπερπληροφόρηση και να αυξήσουμε την ουσιαστική μελέτη με βιβλία που μας βοηθούν να αναπτερώσουμε το ηθικό μας, να αυξήσουμε τη δύναμή μας και μας ανοίγουν την ψυχή.
 
•  Ishvara pranidhana – Αφοσίωση/Παράδοση
Η Ishvara pranidhana (ισβάρα πρανιντάνα) είναι η προσφορά των πράξεών μας σε κάτι ανώτερο από εμάς. Αυτό έχει πολλές ερμηνείες. Κάποιοι αφιερώνουν στο Θεό, στους αγίους, στους αγγέλους ή στον Ανώτερο Εαυτό.  Όταν αφιερώνουμε ή προσφέρουμε τις πράξεις μας σε κάποιον άλλο, αυτό έχει ισχυρό αντίκτυπο στην καλλιέργεια τον εαυτού μας. Δημιουργείται  ένα διαφορετικό νόημα σε ό,τι κάνουμε και εμπλουτίζεται με πρόθεση και ενέργεια, βοηθώντας μας να δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό.
Το να ευχόμαστε για το καλό του άλλου, του φίλου, του αγνώστου ή κάθε έμβιου όντος και να πράττουμε με γνώμονα τον αλτρουισμό και την προσφορά αυξάνει την ενεργειακή δόνηση της ύπαρξής μας και, έτσι, η ζωή μας αποκτά ανώτερο νόημα, καταπολεμώντας το Εγώ μας.
Είθε να είναι μικρός ο πόνος όσων ασθενούν και κάθε έμβιο ον να βρει την ευτυχία!
 
 
Κάποιος σοφός είπε: «τον χαρακτήρα του ανθρώπου τον βλέπουμε στον πλούτο και στη φτώχια». Έτσι, σε περιόδους κρίσεων βλέπουμε τον πραγματικό χαρακτήρα των ανθρώπων που έχουμε γύρω μας, αλλά και του εαυτού μας!
 
Namaste
 
Κωνσταντίνος Αναστασόπουλος
Traditional Tibetan Medicine Amchi/Naturopath – Yoga Instructor

Tο να φροντίζουμε για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος είναι κάτι που πρέπει να κάνουμε πάντα, αλλά ειδικά σε περιόδους έξαρσης λοιμώξεων μέσα στο έτος ή σε καταστάσεις, όπως αυτή που βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες.
Γι’ αυτό το λόγο, ακολουθούν κάποιες συμβουλές ώστε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα με φυσικές μεθόδους, έχοντας ως γνώμονα ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία:
 
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η ισορροπημένη διατροφή, κατά κύριο λόγο η χορτοφαγική, με τροφές που ενισχύουν την ανοσοποίηση, με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες και μέταλλα, είναι υψίστης σημασίας. Επίσης, θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η μεταβολική μας λειτουργία είναι ισχυρή.
• Προτιμούμε τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε βιταμίνες C, B6, D και E, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, σελήνιο και αντιοξειδωτικά. Στοιχεία τα οποία θα βοηθήσουν τον οργανισμό μας να αποτρέψει τη μόλυνση.
• Η ενυδάτωση του οργανισμού είναι πολύ σημαντική, γι’ αυτό θα πρέπει να πίνουμε αρκετό νερό το οποίο καλό είναι  να έχει φτάσει σε σημείο βρασμού πριν το καταναλώσουμε (το αφήνουμε να κρυώσει ή, ακόμα καλύτερα, το πίνουμε ζεστό). Επίσης, καλό είναι να πίνουμε πολλά ζεστά ροφήματα βοτάνων.
• Η μείωση, ή καλύτερα, η πλήρης αποφυγή της ζάχαρης (και κάθε είδους γλυκού) είναι πολύ σημαντική, μιας και η ζάχαρη έχει ανοσοκατασταλτική δράση. Το ίδιο ισχύει για τα αναψυκτικά και τους συσκευασμένους χυμούς, προϊόντα τα οποία περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.
• Ομοίως, η αποφυγή κατανάλωσης κάθε είδους αλκοόλ είναι απαραίτητη, ειδικά στις περιπτώσεις μεταδοτικών ασθενειών, όπως του COVID-19. Σε περιπτώσεις που υπάρχουν ήδη συμπτώματα ασθένειας, το αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της πιθανότητας θνησιμότητας, σύμφωνα με την Θιβετανική Ιατρική.
• Μειώνουμε στο ελάχιστο όλα τα γαλακτοκομικά (γάλα, τυριά, γιαούρτια), μιας και ενισχύουν τις φλεγμονές.
• Ομοίως, τους υδατάνθρακες, τα ζυμαρικά, το λευκό ρύζι και το ψωμί.
• Καλό είναι να αποφεύγουμε την κατανάλωση κάθε είδους κρέατος και να προτιμάμε τα ψάρια.
• Επίσης, αποφεύγουμε τηγανιτά, ψητά στα κάρβουνα, καπνιστά, αλλαντικά και γενικά επεξεργασμένες τροφές, προ-μαγειρεμένα και fast food.
• Προτιμάμε μεγάλη ποικιλία φυτικών τροφών, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τα όσπρια. Μερικά λαχανικά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης C είναι: το άσπρο, το κατσαρό και το κόκκινο λάχανο, οι πιπεριές, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών κ.ά.
• Οπωσδήποτε καταναλώνουμε καθημερινά φρέσκα φρούτα, με προτίμηση σε αυτά που περιέχουν βιταμίνη C (πορτοκάλι, μανταρίνι, λεμόνι, λάιμ, σαγκουίνι, γκρέιπφρουτ, μούρα, μύρτιλο, κράνμπερι, ράσμπερι, ακτινίδιο, ανανάς, μάνγκο, φράουλα κ.ά.).
• Επίσης, μέσα στην ημέρα τρώμε ξηρούς καρπούς, όπως σταφίδες, καρύδια, φουντούκια, αμύγδαλα και κάσιους (πάντα ωμά και ανάλατα), καθώς και λιναρόσπορο.
 
Η ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ
Η μεταβολική λειτουργία είναι το κλειδί για τη διατήρηση ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος, οπότε θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να εξασφαλιστεί ότι η πεπτική δύναμη υποστηρίζεται επαρκώς αυτήν την περίοδο. Αν ο μεταβολισμός μας είναι ισχυρός, το ίδιο θα είναι και το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
• Το τσάι με τζίντζερ (σε σκόνη στη μύτη του κουταλιού) και λεμόνι (5-6 σταγόνες) κάθε πρωί - ως το πρώτο υγρό της ημέρας- είναι ένας καλός τρόπος για να δώσουμε άμεση ώθηση στο πεπτικό σύστημα και τον μεταβολισμό κι, επίσης, μας προστατεύει από τις λοιμώξεις.
• Όλα τα τρόφιμα να τρώγονται καλά μαγειρεμένα και ζεστά. Τα λαχανικά και οι σαλάτες να είναι σε θερμοκρασία δωματίου. Δεν ανοίγουμε το ψυγείο και καταναλώνουμε ό,τι βρούμε χωρίς να το ζεστάνουμε πρώτα.
• Να τρώμε κάτι ελαφρά όξινο πριν από κάθε γεύμα για την ενεργοποίηση της μεταβολικής δύναμης.
• Το ρόδι και ο χυμός του είναι φάρμακα για το πεπτικό σύστημα και ενισχύουν τη λειτουργία του.
 
ΔΥΝΑΤΑ ΦΥΣΙΚΑ «ΦΑΡΜΑΚΑ»
• Σκόρδο: το ωμό, ακατέργαστο σκόρδο περιέχει ισχυρές αντι-ιικές και αντιβιοτικές ενώσεις (συγκεκριμένα αλλισίνη) που μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία του σώματος από παθογόνους μικροοργανισμούς. Το μαγειρεμένο σκόρδο δεν έχει την ίδια ισχύ, οπότε, εάν σας ενοχλεί η έντονη οσμή του σκόρδου, ένα φυσικό συμπλήρωμα σε κάψουλα είναι ίσως η καλύτερη επιλογή αυτήν την περίοδο. Προσωπικά συστήνω 2 ωμές σκελίδες την ημέρα. Προσοχή όσοι έχουν χαμηλή πίεση!
• Σαμπούκο (Elderberry): αυτό το θαυματουργό μούρο –συνήθως λαμβάνεται σε μορφή σιροπιού, αλλά κυκλοφορεί και σε κάψουλες- είναι πλούσιο σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά και έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα συμπτώματα του κρυολογήματος και της γρίπης, ενώ ενισχύει το αναπνευστικό και ανοσοποιητικό σύστημα. Οι έγκυες και οι θηλάζουσες μητέρες δεν θα πρέπει να καταναλώνουν το σαμπούκο.
• Αστράγαλος (Astragalus Propinquus): αυτή η ισχυρή ρίζα έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως κατά του κορονοϊού στην Κίνα και έχει ισχυρές ιδιότητες ανοσολογικής εξισορρόπησης. Κυκλοφορεί σε σκόνη (χύμα), αλλά και σε κάψουλες. Ο αστράγαλος είναι βότανο για πρόληψη και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της ασθένειας.
• Γλυκόριζα: όλες οι ποικιλίες γλυκόριζας είναι πολύ δυνατά φάρμακα για την αναπνευστική οδό και φημίζονται για τις αντι-ιικές τους ιδιότητες, αλλά και για την ολική ενίσχυση του οργανισμού. Στην ιατρική του Θιβέτ είναι κύριο συστατικό σε σκευάσματα ενίσχυσης των πνευμόνων, ειδικά όταν η ασθένεια έχει ξηρή φύση. Υπάρχει σε μορφή σκόνης για ροφήματα, αλλά και σε κάψουλες.
• Σταφίδα: συγκεκριμένα το τσάι σταφίδας είναι ένα κλασσικό, απλό φάρμακο για αντιμετώπιση της ήπιας αναπνευστικής δυσλειτουργίας και για να διατηρηθεί η καλή υγεία των πνευμόνων κατά τη διάρκεια της φάσης πρόληψης, ειδικά επειδή είναι ενυδατική και βοηθά στην εξουδετέρωση της ξηρότητας στην αναπνευστική οδό. Παίρνουμε μια μικρή χούφτα σταφίδες (κατά προτίμηση ξανθές) και τις ρίχνουμε σε ζεστό νερό. Μετά από 10 λεπτά μπορούμε να σουρώσουμε και να πιούμε. Αυτό το έγχυμα μπορούμε να το πίνουμε όλη την ημέρα.
• Βιταμίνες C & D: αυτές είναι δύο κύριες βιταμίνες, ειδικά σε περιόδους λοιμώξεων. Σε αυτήν την περίοδο θα ήταν καλό να τις λαμβάνουμε και σε μορφή συμπληρώματος, πέραν μέσω της καθημερινής μας διατροφής και της έκθεσης στον ήλιο. Η βιταμίνη C συμβάλλει στην πρόληψη της λοίμωξης και μπορεί να επιταχύνει τον χρόνο θεραπείας για όσους είναι ήδη άρρωστοι, ενώ η βιταμίνη D3 (μαζί με την Κ2) είναι ιδιαίτερα ανοσοπροστατευτική και απαραίτητη.

ΑΣΚΗΣΗ
Η άσκηση είναι ένας πολύ σημαντικός τρόπος ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος. Μέσω της άσκησης υποβοηθούνται όλες οι λειτουργίες του οργανισμού μας. Η άσκηση συμβάλλει στη σωστή λειτουργία του καρδιοαναπνευστικού συστήματος, ανανεώνεται ο αέρας στους πνεύμονες, τονώνεται η καρδιά και όλα τα όργανα, βοηθά στο κυκλοφορικό, βελτιώνει τη διάθεση και πολλά, πολλά άλλα.
• Θα πρέπει να κάνουμε καθημερινά έστω ήπια άσκηση (περπάτημα, ελαφρύ τρέξιμο κ.ά.).
• Η γιόγκα είναι ένα από τα πληρέστερα συστήματα υγείας και άσκησης το οποίο συνδυάζει σωματική ενδυνάμωση και διάταση με αναπνευστικές τεχνικές, ψυχονοητική ανάταση κ.ά.
• Οι ηλικιωμένοι είναι πολύ σημαντικό να είναι ενεργοί και δραστήριοι (ανάλογα με τη σωματική τους ικανότητα), όπως, επίσης, και τα παιδιά.
• Οι υγιείς ενήλικες θα πρέπει να κάνουν τέσσερις φορές την εβδομάδα άσκηση μέτριας έντασης για τουλάχιστον 45 λεπτά.
• Οι δραστηριότητες στη φύση είναι μια ανάγκη του οργανισμού μας ζωτικής σημασίας.
 
ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Πολύ σημαντικός παράγοντας για τη διατήρηση ενός ισχυρού ανοσοποιητικού συστήματος είναι η καλή διάθεση και γενικά τα θετικά συναισθήματα!
• Θα πρέπει να αγαπήσουμε τον εαυτό μας και να προσφέρουμε αγάπη στους ανθρώπους γύρω μας.
• Η ανησυχία είναι ένα από τα πιο «άχρηστα» συναισθήματα. Με το να ανησυχούμε για πράγματα και καταστάσεις μας μπλοκάρει στην προσπάθειά μας να βρούμε ορθές λύσεις στα προβλήματά μας και πολλές φορές χτίζει τείχη που δεν υπάρχουν. Ο καθαρός και ήρεμος νους θα μας οδηγήσει στην ορθή δράση.
• Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα το οποίο χρήζει προσοχής, μιας και μπορεί να μας προστατέψει ενισχύοντας το σημαντικό ένστικτο της επιβίωσης, αλλά μπορεί να οδηγήσει και σε φοβίες και πανικό που μπορεί να είναι καταστροφικά.
• Η αποδοχή οποιασδήποτε κατάστασης μας βοηθά να δούμε τα πράγματα ως έχουν. Απαλλαγμένοι από προσκολλήσεις και συναισθηματικές εσωτερικές συγκρούσεις δρούμε μέσω της ορθής διάκρισης με ψυχραιμία και λογική.
• Η έκφραση των συναισθημάτων μας –θετικών και αρνητικών- με υγιή πάντα τρόπο είναι ζωτικής σημασίας, μιας και το αντίθετο –το να τα εγκλωβίζουμε μέσα μας- μπορεί να οδηγήσει σε καρκινογενέσεις και μείωση της ζωτικής μας ενέργειας.
• Το χαμόγελο μας βοηθά να αναπνεύσουμε καλύτερα και αλλάζει αυτόματα την ψυχολογία μας. Χαμογελάστε!
• Η Λογική και το Συναίσθημα είναι δύο συνάδελφοι που πρέπει να συνεργάζονται απόλυτα!
 
Κωνσταντίνος Αναστασόπουλος
Traditional Tibetan Medicine Amchi/Naturopath - Yoga Instructor

            Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ ποια είναι τα κύρια κίνητρα πίσω από κάθε πράξη της καθημερινής μας ζωής? Ποιο είναι, στην πραγματικότητα, για παράδειγμα, το βασικό μας κίνητρο πίσω από την επιθυμία μας για επαγγελματική αναγνώριση ή πίσω από την ανάγκη μας για απόκτηση πλούτου, υλικών αγαθών ή ακόμα και πίσω από την απόκτηση πνευματικών αγαθών? Ποιο είναι το κίνητρό μας πίσω από την αναζήτηση ενός συντρόφου, την αναζήτηση αγάπης, φίλων, οικογένειας?
          Σύμφωνα με αρκετούς φιλοσόφους, ο άνθρωπος, είτε το συνειδητοποιεί, είτε όχι, διακατέχεται από δύο κύριες κινητήριες δυνάμεις. Όλες μας οι πράξεις έχουν ως απώτερο στόχο την επίτευξη της προσωπικής μας ευτυχίας ή τον φόβο του θανάτου. Η άποψη αυτή περιστρέφεται αναμφίβολα γύρω απ’ την αλήθεια. Όμως, στην πραγματικότητα, και οι δύο αυτές δυνάμεις, παρ’ όλο που φαίνονται ασύνδετες και αντίθετες, σχετίζονται μεταξύ τους και πηγάζουν από την ίδια αιτία, όπως θα δούμε παρακάτω.
         Ας δούμε το θέμα λίγο πιο αναλυτικά. Ο κάθε άνθρωπος μορφώνεται, εξελίσσεται, έχει χόμπι, διασκεδάζει, αγοράζει, πουλάει κ.ά. για να νιώσει όλο και μεγαλύτερη εσωτερική πληρότητα, να νιώσει ευτυχία. Ακόμα και όταν οι πράξεις μας είναι αλτρουιστικές, δηλαδή έχουν ως στόχο την προσφορά σε άλλους, η προσωπική μας ευτυχία κρύβεται καλά στο βάθος του υποσυνειδήτου μας. Ακόμα και ένας δολοφόνος τη στιγμή της διάπραξης του εγκλήματός του –ακόμη κι αν αυτό διαπράττεται εν θερμώ, δηλαδή σε στιγμή αδυναμίας ελέγχου των συναισθημάτων του, ή και σε κατάσταση παράνοιας-, πιστεύει πως αυτή του η πράξη θα τον λυτρώσει και θα τον κάνει ευτυχισμένο.
         Από την άλλη, όλοι οι άνθρωποι έχουμε φόβους και φοβίες. Άλλες φορές τους ελέγχουμε, άλλες όχι. Άλλοι φόβοι σχετίζονται με την επιβίωσή μας και τη σωματική ακεραιότητά μας και άλλοι σχετίζονται με την ταυτότητά μας και την έννοια του Εγώ που έχουμε για τον εαυτό μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο φόβος που υπάρχει στις διαπροσωπικές σχέσεις, μη νιώσουμε απόρριψη, αδικία, ταπείνωση κ.ά. Αν αναλύσουμε την κάθε φοβία και τον κάθε φόβο μας, θα οδηγηθούμε σε έναν κύριο φόβο, τον φόβο του θανάτου, ο οποίος αποτελεί την μεγαλύτερη άρνηση του ανθρώπου. Για παράδειγμα, νιώθουμε απόρριψη από τον σύντροφό μας και αισθανόμαστε άσχημα γιατί είναι πολύ πιθανό να μας εγκαταλείψει και να μείνουμε μόνοι μας στη ζωή. Φοβόμαστε τη μοναξιά γιατί στο βάθος του υποσυνειδήτου μας τρέμουμε στην ιδέα να αντιμετωπίσουμε μόνοι μας αυτό το άγνωστο που ξέρουμε πως κάποια στιγμή θα έρθει, αλλά δεν μπορούμε να αποδεχτούμε, το θάνατο. Έτσι, υποκινούμενοι από αυτό το φόβο θα πράξουμε αναλόγως για να μη μείνουμε μόνοι ή οτιδήποτε άλλο έχει ο καθείς ανάγκη.
            Στην ουσία, αυτά τα δύο συναισθήματα, η ευτυχία και ο φόβος, συνδέονται άρρηκτα. Ακόμα και στον υποσυνείδητο φόβο του θανάτου, οι πράξεις μας θα είναι τέτοιες έτσι ώστε να διώξουν τη δυστυχία που μας προκαλεί η ασύλληπτη έννοιά του. Άρα, θα προσπαθήσουμε να επιτύχουμε την ευτυχία, έστω και παροδικά ή στιγμιαία. Έτσι, καταλαβαίνουμε πως ακόμα και μέσω του φόβου του θανάτου, αυτού του μεγάλου «προβλήματος» της ανθρωπότητας, η κινητήριος δύναμη όλης μας της ζωής είναι η ευτυχία και η αναζήτηση αυτής.
      Φαινομενικά, δεν υπάρχει κάτι μεμπτό σε αυτή την αναζήτηση της ευτυχίας, αλλά αν κοιτάξουμε γύρω μας, στην κοινωνία, σε όλους τους πολιτισμούς και σε όλες τις ιστορικές περιόδους, παρ’ όλη τη διαρκή πάλη για την κατάκτηση της ευτυχίας, θα δούμε ευδιάκριτα τη δυστυχία. Τότε, πού είναι το πρόβλημα? Ίσως στο τί νομίζει ο καθένας μας πως είναι η ευτυχία και στην άγνοιά μας για το ποια είναι η πραγματική ευτυχία!
            Θα πει κάποιος: Η ευτυχία είναι υποκειμενικό πράγμα. Για κάποιον, ευτυχία είναι το Α και για κάποιον άλλο το Β.
            Είναι όντως, έτσι? Αφού για κάποιον που πιστεύει πως το Α είναι η ευτυχία, γιατί δεν είναι ευτυχισμένος και διαρκώς παλεύει να κατακτήσει και το Β και το Γ και ούτω καθ’ εξής? Μήπως, αν παύαμε να αναζητούμε την ευτυχία μας στα Α, Β, Γ γύρω μας και επικεντρωνόμασταν στο τι ή στο ποιοι πραγματικά είμαστε, να είχαμε καλύτερα αποτελέσματα? Γιατί να νιώσω απόρριψη από κάποιον αν έχω αποδεχτεί τον εαυτό μου? Γιατί να επιθυμήσω το υλικό αγαθό όταν γνωρίζω τον εσωτερικό μου πλούτο? Γιατί να νιώσω ταπείνωση όταν γνωρίζω την αξία μου? Γιατί να θυμώσω με κάποιον όταν γνωρίζω το ποιος είμαι και δεν έχω την ανάγκη επιβεβαίωσης? Γιατί να μου λείψει η αγάπη όταν έχω αγάπη μέσα μου?...
       Άρα, από όλα τα παραπάνω, μήπως η ουτοπική μας αντίληψη περί ευτυχίας είναι η πραγματική αιτία της δυστυχίας μας? Μήπως η Γνώση είναι το αντίδοτο της Άγνοιας της πραγματικής μας φύσης η οποία μας διακατέχει, προς την επίτευξη της Πραγματικής Ευτυχίας?
 
Κωνσταντίνος Αναστασόπουλος
Φυσιοπαθητικός Παραδοσιακής Θιβετανικής Ιατρικής - Yoga Instructor

Άρθρο στο περιοδικό Τηλέραμα στις 26/07/2019.
​
Η μεσογειακή διατροφή θεωρείται από τις πιο «υγιεινές» του πλανήτη. Παρ’ όλ’ αυτά, στις μέρες μας, έχουμε πολλά πεπτικά προβλήματα, αρτηριακή πίεση, καρκίνους και ποικίλα άλλα προβλήματα. Τι φταίει γι’ αυτό; Με σιγουριά θα μπορούσε να ειπωθεί πως φταίει το άγχος και το στρες της καθημερινότητας ή η ελλιπής επαφή με τη φύση, οι τοξίνες των τροφών και η τεχνολογική μετάλλαξη αυτών. Είναι, όμως, αυτοί οι μοναδικοί παράγοντες; Σύμφωνα με την παραδοσιακή Θιβετανική Ιατρική, η διατροφή είναι η κύρια και βασικότερη θεραπευτική προσέγγιση για κάθε ασθενή και μας διδάσκει ότι υπάρχουν σημαντικότεροι και αμεσότεροι λόγοι οι οποίοι συμβάλλουν στη διατάραξη της υγείας μας. Η βαθιά φιλοσοφική της θεώρηση πάει πέρα από τις επιδράσεις της υλικής μας υπόστασης και εμβαθύνει στην ενεργειακή επιρροή των πάντων. Έτσι, η Θιβετανική Ιατρική έχει τη δική της οπτική για το τι είναι υγιεινή και τι ανθυγιεινή διατροφή.

Τι είναι ανθυγιεινή διατροφή κατά τη Θιβετανική Ιατρική:

1. Η μη ιδιοσυγκρασιακή διατροφή: Ο καθένας από εμάς ανήκει σε μια ιδιοσυγκρασία, δηλαδή σε μια ομάδα ανθρώπων οι οποίοι έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, ιδιότητες, τάσεις και ανάγκες. Έτσι, η διατροφή η οποία είναι αντίθετη με όλα αυτά θεωρείται ανθυγιεινή.

2. Η διατροφή που συμβάλλει στην ενεργειακή ανισορροπία: Ο οργανισμός μας πέρα από την υλική του υπόσταση έχει και την ενεργειακή η οποία θεωρείται προϋπάρχουσα και είναι αυτή που καθορίζει τις λειτουργίες και τις ιδιότητες της ύλης, δηλαδή του σώματός μας. Όπως ο άνθρωπος αποτελείται και από ενέργεια, έτσι και οι τροφές οι οποίες επηρεάζουν ανάλογα τον οργανισμό μας. Έτσι, οποιαδήποτε ενεργειακή επιρροή η οποία συμβάλλει στη δυσαρμονία της ατομικής μας ενέργειας είναι ανθυγιεινή.

3. Ο λανθασμένος συνδυασμός τροφών: Κάθε τροφή αποτελείται από στοιχεία, ουσίες και θρεπτικά συστατικά τα οποία έχουν τις αντίστοιχες δυνάμεις, ιδιότητες και χαρακτηριστικά. Συνδυασμοί τροφών οι οποίοι έχουν αντίθετες δυνάμεις εξουδετερώνουν ή ουδετεροποιούν τις ιδιότητές τους με αποτέλεσμα δυσκολεύουμε το πεπτικό μας σύστημα να τις επεξεργαστεί και να τις αφομοιώσει και έτσι να νομίζουμε πως τρεφόμαστε υγιεινά, ενώ κάνουμε ακριβώς το αντίθετο.

4. Οι χαλασμένες, οι μολυσμένες ή πολυκαιρισμένες τροφές: Είναι περισσότερο από προφανές γιατί αυτές οι τροφές είναι ανθυγιεινές. Οι χαλασμένες και οι μολυσμένες τροφές μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές στον οργανισμό μας, όπως μολύνσεις και δηλητηριάσεις, ενώ οι πολυκαιρισμένες τροφές μπορούν να ταλαιπωρήσουν το πεπτικό μας σύστημα παρέχοντάς μας ελάχιστα, αν όχι μηδενικά θρεπτικά συστατικά.

5. Η διατροφή που συμβάλλει στις αλλεργίες: Πολλοί άνθρωποι έχουν αλλεργίες και δυσανεξία σε κάποιες τροφές οι οποίες οφείλονται, κατά την Θιβετανική Ιατρική, σε ελλιπή συνεργασία των πέντε μεγάλων στοιχείων (Γη, Νερό, Φωτιά, Αέρας και Αιθέρας). Φυσικά, θα πρέπει να σεβαστούμε αυτή την διατροφική ιδιαιτερότητα προκειμένου να μην ασθενήσουμε.

6. Η διατροφή η οποία δεν προσαρμόζεται στην ιδιαιτερότητα του κάθε ατόμου: Κατά τη διάρκεια της ζωής μας έχουμε διαφορετικές ανάγκες ως άνθρωποι. Διαφορετικές ηλικίες έχουν διαφορετικές διατροφικές απαιτήσεις, όπως και οι διαφορετικές συνθήκες ζωής χρήζουν ανάλογης διατροφικής προσαρμογής. Όταν δεν παρέχουμε στον οργανισμό μας τα ανάλογα θρεπτικά συστατικά σύμφωνα με τις ανάγκες του ανά περίοδο της ζωή μας, τότε τρεφόμαστε ανθυγιεινά.

7.  Η μη εποχική προσαρμογή: Στις μέρες μας, οποιαδήποτε εποχή του έτους μπορούμε να βρούμε οποιαδήποτε τροφή, ακόμα και αν δεν είναι η φυσική τους εποχή παραγωγής. Π.χ. στα σούπερ μάρκετ μπορούμε να βρούμε αγγούρια και ντομάτες ακόμα και στη  μέση του χειμώνα. Η φύση έχει τη δική της σοφία και μας προσφέρει ανά εποχή όσα έχουμε πραγματική ανάγκη για τη σωστή θρέψη του οργανισμού μας, πράγμα το οποίο παραβλέπουμε χάρη του χρήματος ή της γευστικής μας ικανοποίησης. Όλες οι τροφές έχουν δύο βασικές ιδιότητες: είτε θερμαίνουν, είτε ψύχουν τον οργανισμό μας. Θεωρείται ανθυγιεινή η διατροφή που ψύχει, ενώ ο οργανισμός χρειάζεται θερμότητα, π.χ. όταν τρώμε αγγούρια τον χειμώνα.

Το πρόβλημα είναι ότι δεν ξέρουμε τι είναι συμβατό με τον οργανισμό μας και έτσι πέφτουμε σε συχνά διατροφικά σφάλματα. Το άγχος της καθημερινότητας και οι γρήγοροι ρυθμοί της ζωής μας έχουν κάνει να χάσουμε την επαφή και της επικοινωνία με το ίδιο μας το σώμα σε σημείο που δεν μπορούμε να καταλάβουμε πότε χορταίνουμε ενώ τρώμε και έτσι δεν «ακούμε» τι μας λέει, τι ανάγκη έχει και τι επίπτωση έχουν οι τροφές που καταναλώνουμε.

Τι θα γίνει, αν σε ένα αυτοκίνητο το οποίο παίρνει βενζίνη βάλουμε πετρέλαιο? Προφανώς, δεν θα δουλέψει.  Έτσι είναι και ο οργανισμός μας. Κάποιες τροφές μπορεί να τις επεξεργαστεί και να τις αφομοιώσει, ενώ άλλες του είναι άχρηστες ή ακόμα και βλαβερές. Η παραδοσιακή Θιβετανική Ιατρική έχει τον τρόπο μέσα από τη γνώση της ιδιοσυγκρασίας μας και των νόμων της φύσης να μας φέρει σε επαφή με τον ίδιο μας τον οργανισμό, να γνωρίσουμε τις ανάγκες του και τις ιδιαιτερότητές του και με απλές αλλαγές στην καθημερινότητά μας να φροντίσουμε εμείς οι ίδιοι για τη αρμονία  του νου και του σώματός μας.

​Κωνσταντίνος Αναστασόπουλος
Amchi/Naturopath – Yoga Instructor 

​   Είναι μεσημέρι, αρχές Αυγούστου, με τη θερμοκρασία να έχει φτάσει τους 40 βαθμούς. Νιώθεις πως ψήνεσαι, ο ιδρώτας τρέχει ποτάμι και αισθάνεσαι εντελώς αφυδατωμένος. Ανοίγεις την κατάψυξη, γεμίζεις ένα ποτήρι με παγάκια, προσθέτεις και κρύο νερό από το ψυγείο με μια λαχτάρα για δροσιά και ενυδάτωση. Το πίνεις με μανία και επιτέλους νιώθεις λυτρωμένος… προσωρινά.

   Σύμφωνα με την Παραδοσιακή Θιβετανική Ιατρική, ο οργανισμός του ανθρώπου, αλλά και όλη η δημιουργία, αποτελείται από τις τρεις ψυχοσωματικές ενέργειες Lung, Tripa, Baken, δηλαδή από τα στοιχεία του Αέρα, της Φωτιάς και της Γης/Νερού. Ο συνδυασμός αυτών των ενεργειών και των στοιχείων δίνει τις ποιότητες και τα χαρακτηριστικά στο καθετί, στο σώμα μας και στο νου μας. Η αρμονική ισορροπία αυτών των ενεργειών είναι και ο ορισμός της καλής υγείας. Αυτές οι ενέργειες, κατά τη διάρκεια του έτους, με την εναλλαγή των εποχών αυξομειώνονται και επηρεάζουν όλη την πλάση και φυσικά εμάς τους ίδιους.

   Το καλοκαίρι έχουμε την αύξηση της ενέργειας Tripa και του στοιχείου της Φωτιάς. Ο ήλιος βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο και έτσι έχουμε την μεγαλύτερη επίδρασή του στη γη με αποτέλεσμα τον άμεσο επηρεασμό του οργανισμού μας με παράλληλη αύξηση της θερμοκρασίας του και της Φωτιάς με υπερίσχυση αυτής έναντι των υπολοίπων στοιχείων. Οι ιδιότητες του Αέρα, της Γης και του Νερού δεν μπορούν από μόνες τους να ισορροπήσουν την επίδραση της Φωτιάς στον οργανισμό μας με αποτέλεσμα τη συσσώρευσή της κατά την περίοδο του καλοκαιριού και την εκδήλωσή της το φθινόπωρο (με πυρετούς και διάρροιες).

   Είναι σημαντικό αυτή την εποχή να κρατήσουμε το στοιχείο της Φωτιάς σε χαμηλά επίπεδα. Αυτό το επιτυγχάνουμε αυξάνοντας τα άλλα στοιχεία. Θα πρέπει, δηλαδή, να αναζητούμε σκιερά και δροσερά μέρη, να αποφεύγουμε την ηλιοθεραπεία, τα βαριά, τα λιπαρά και πικάντικα φαγητά, τις αλμυρές και καυτερές γεύσεις, να θρέφουμε τον οργανισμό μας με φρέσκα φρούτα, φυσικούς χυμούς κ.ά.

Η Πεπτική Φωτιά

   Μια από τις σημαντικότερες ενέργειες που ελέγχουν τις λειτουργίες του οργανισμού μας είναι η λεγόμενη «πεπτική φωτιά». Αυτή η ενέργεια είναι η μεταβολική μας δύναμη η οποία είναι υπεύθυνη για όλο το πεπτικό μας σύστημα. Συμβάλλει στη διάσπαση των τροφών και την αφομοίωση των θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό.

   Η πεπτική φωτιά εδρεύει στο στομάχι, όπου γίνεται η κύρια διάσπαση των τροφών, και κυριαρχείται από το στοιχείο της Φωτιάς. Είναι ίσως εύκολο να αντιληφθούμε ότι αυτή η ενέργεια, η οποία από τη φύση της έχει θερμή ιδιότητα, μπορεί πολύ εύκολα να ενισχυθεί την περίοδο του καλοκαιριού όπου έχουμε επιπρόσθετη εξωτερική θερμική επίδραση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την υπερδραστηριότητα της μεταβολικής δύναμης και ακολούθως προβλήματα στον οργανισμό μας, μιας και αν δεν έχουμε ισορροπημένη λειτουργία αυτής της ενέργειας, αρχίζουν τα συμπτώματα ασθένειας. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι διάρροια, πονοκέφαλος, καούρες, παλινδρόμηση μέχρι και έλκος.

Τι Συμβαίνει στον Οργανισμό μας με τα Παγωμένα Ροφήματα;

   Σε όλους μας έχει τύχει να ρίξουμε κρύο νερό πάνω σε μια πυρωμένη μεταλλική επιφάνεια, για παράδειγμα μέσα σε ένα καυτό τηγάνι πάνω στο μάτι της κουζίνας. Οι σταγόνες του νερού διασπώνται βίαια και αμέσως εξατμίζονται. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και στο στομάχι μας. Μπορούμε να φανταστούμε το στομάχι μας σαν το καυτό τηγάνι και στην προσπάθειά μας να δροσίσουμε και να ενυδατώσουμε τον υπερθερμασμένο οργανισμό μας, αρκετά συχνά, στρεφόμαστε προς την κατανάλωση πολύ παγωμένων υγρών, παγωτών ή ακόμα χειρότερα, στην κατανάλωση παγωμένων αλκοολούχων ποτών. Αυτές οι τόσο αντίθετες δυνάμεις είναι καταστρεπτικές για την υγεία μας. Μπορεί να αισθανόμαστε μια στιγμιαία ανακούφιση από την υψηλή θερμοκρασία, αλλά τα αρνητικά που δημιουργούνται είναι πολύ περισσότερα.

   Η απότομη αντίδραση του κρύου με το ζεστό δημιουργεί άμεση αύξηση του στοιχείου του Αέρα στο στομάχι με την εξάτμιση των υγρών και τη διάσπαση των πεπτικών οξέων με αποτέλεσμα το φούντωμα και την ενίσχυση του στοιχείου της Φωτιάς. Όπως όταν φυσάμε για να ανάψει μια φωτιά σε ένα τζάκι, έτσι και στο στομάχι μας, αντί να σβήνουμε την φωτιά, την φουντώνουμε. Ίσως να έχετε παρατηρήσει μια απότομη εφίδρωση και ένα "φούντωμα" αφού πιείτε γρήγορα ένα ποτήρι με παγωμένο νερό μια ζεστή μέρα.  Τότε, τα συμπτώματα που αναφέραμε πιο πάνω γίνονται ακόμα πιο έντονα και επιπρόσθετα, με την σφοδρότητα της φωτιάς, καταστρέφουμε τα θρεπτικά συστατικά των τροφών, με αποτέλεσμα την ελλιπή θρέψη του οργανισμού. Η αύξηση του στοιχείου του Αέρα στον οργανισμό μας έχει ως αποτέλεσμα νευρολογικές διαταραχές και ψυχολογικές μεταπτώσεις, αίσθηση φουσκώματος, μετεωρισμό των εντέρων, εμβοές κ.ά.

   Όσο πιο συχνή είναι η κατανάλωση πολύ παγωμένων ροφημάτων, κατά την περίοδο του καλοκαιριού, τόσο πιο έντονα θα είναι τα συμπτώματα. Φυσικά, δεν θα πάθουμε κάτι σοβαρό αν πιούμε πολύ παγωμένα μερικές φορές, αλλά η συνήθεια αυτή μπορεί να προκαλέσει ακόμα και χρόνιες παθήσεις.

Πώς να Δροσιστούμε το Καλοκαίρι;

   Τα πάντα είναι θέμα μέτρου, «παν μέτρον άριστον» όπως έλεγαν και οι πρόγονοί μας. Ο οργανισμός μας θέλει χρόνο και σταδιακές μεταβολές για να μπορέσει να προσαρμοστεί και να ανταπεξέλθει. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, συνίσταται η κατανάλωση δροσερών τροφών και ροφημάτων ή ακόμα και σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και όχι κρύων ή παγωμένων. Τα φρέσκα φρούτα εποχής και οι φυσικοί χυμοί θα πρέπει να γίνουν η βασική μας τροφή αυτούς τους μήνες.

   Η Θιβετανική Ιατρική χωρίζει τις τροφές σε θερμές και ψυχρές, δηλαδή σε αυτές που έχουν την ιδιότητα, από τη φύση τους, να αυξάνουν τη θερμοκρασία στον οργανισμό και σε αυτές που την μειώνουν. Έτσι, μας συμβουλεύει να καταναλώνουμε τροφές και ροφήματα με ψυχρή ιδιότητα, όπως είναι το καρπούζι, το πεπόνι, οι φράουλες, τα δαμάσκηνα, τα σύκα, τα φραγκόσυκα, τα σταφύλια, ο ανανάς, τα ακτινίδια, το αγγούρι, τα κολοκύθια κ.ά.

   Η κατανάλωση τροφών με ψυχρή ιδιότητα είναι κατά πολύ πιο αποτελεσματική στη μείωση της θερμοκρασίας του οργανισμού από τα παγωμένα τρόφιμα και ροφήματα και επιπρόσθετα είναι πιο θρεπτική για όλα τα συστήματα του οργανισμού, ενώ συμβάλλει στη διατήρηση της ενέργειας αυτού.

Συμπληρωματικά να πούμε, ότι για να ενυδατωθεί σωστά ο οργανισμός μας, θα πρέπει να πίνουμε πιο συχνά μικρές ποσότητες υγρών (μισό ποτήρι το πολύ) και όχι ένα ολόκληρο ποτήρι με μιας αραιά και που. Όταν πίνουμε μεγάλη ποσότητα υγρών (π.χ. νερό) δεν προλαβαίνει να απορροφηθεί από τα κύτταρά μας με αποτέλεσμα να αποβάλλεται μέσω της ούρησης. Έτσι, νομίζουμε ότι πίνουμε αρκετό νερό μέσα στην ημέρα μας και ότι ενυδατώνουμε επαρκώς τον οργανισμό μας ενώ στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει. Πολλοί παραπονιούνται ότι πίνουν πολύ νερό και χρειάζεται να πηγαίνουν πολύ συχνά στην τουαλέτα. Ίσως να συμβαίνει για αυτόν ακριβώς το λόγο. Η σωστή ενυδάτωση γίνεται με συχνές και μικρές ποσότητες υγρών.
​
Καλό καλοκαίρι!
​
Κωνσταντίνος Αναστασόπουλος
Traditional Tibetan Medicine Amchi/Naturopath – Yoga Instructor